Heima er bezt - 01.05.1997, Blaðsíða 30

Fjallkonan
6. nóvember 1909.
Fyrirlestrarför
Guðmundar Hjaltasonar,
austur í sveitum.
Herra Guðmundur Hjaltason kom
heim úr fyrirlestrarför sinni um Ár-
nessýslu og Rangárvalla í lok f.m.,
og var þá búinn að vera 24 daga í
ferðinni. Hann komst lengst austur
undir Eyjafjöll.
Fyrirlestra hélt hann í 9 félögum,
ýmist einn eða tvo á hverjum stað, og
urðu fyrirlestrarnir fimmtán.
Á þessum stöðum voru fyrirlestr-
arnir haldnir, og er tilheyrendatalan
sett hér innan sviga.
Undir Eyjaijöllum 2 fyrirl. (50-
60), á Landi 2 fyrirl. (50), í Holtum 2
fyrirl. (80), í Grímsnesi (Klausturh.)
2 fyrirl. (38), á Eyrarbakka (100), á
Stokkseyri 2 fyrirl. (140), í Gaul-
verjabæ 2 fyrirl. (80), í Sandvík (22),
í Hraungerði (40).
Á flestum stöðunum eða öllum,
hlýddu á fyrirlestrana fleiri en ung-
mennafélagsmenn, og ekki var að-
gangur að þeim seldur nema á 3 eða
4 stöðum.
Efni fyrirlestranna var hið sama á
öllum stöðunum, um ungmennafé-
lögin norsku og um stefnu íslensku
ungmennafélaganna. Á einum stað
(undir Eyjafjöllum) talaði hann þó
um norskan sveitabúskap.
Fjögur eða fimm félög misstu af
fyrirlestrum Guðmundar, af því að
auglýsing um þá kom of seint. Það
voru félögin í upphreppum Árnes-
sýslu, í Biskupstungum, Hreppum og
á Skeiðum.
Gluggað í gömul blöð
og forvitnast um það,
sem efst var á baugi
fyrir nokkuð margt
löngu.
Umsjón: Guðjón Baldvinsson
Hið besta lætur Guðmundur af við-
tökunum þar eystra. Var honum
hvarvetna tekið tveim höndum og för
hans greidd sem best.
Áhugi á ungmennafélagsstarfinu
er mikill í þessum sýslum og félög-
unum sem óðast að fjölga, svo að lít-
ið vantar nú á að þau séu komin í
hverja sveit. Prestar og aðrir mennta-
vinir hlynna að þeim eftir mætti og
hvetja til framkvæmda.
Æskulýður íslands er að vakna.
Misjafn lestur
Flestir lesa eitthvað. Margir lesa
mikið og eru sólgnir í að lesa. En
ekki lesa allir, og eins er stór munur
á því, hvernig lesið er. Sumir lesa
miklu meira en aðrir en græða þó
ekki andlega neitt meira. Aðrir virð-
ast græða undur lítið á því, sem þeir
lesa. Nokkrir hafa aðeins illt af því.
Eitt unglingablað hefir nýlega farið
þessum orðum um þennan mismun á
lestri:
„Það hefir verið sagt að til sé ferns
konar lesarar. Ein tegund þeirra líkist
stundaglasinu, sem brúkað var áður
en klukkur fundust upp. Úr því rann
allur sandurinn, sem í það var látinn,
og var ekki korn eftir. Önnur tegund-
in er eins og svampurinn, sem drekk-
ur í sig allt án þess að gera nokkurn
mun á vondu og góðu. Þriðja tegund-
in líkist síunni, sem lætur hreina
vökvann fara í gegn um sig en held-
ur í sér öllum soranum. En fjórða
tegund þeirra líkist þeim, sem leita
að demöntunum. Þeir fleygja öllum
steinum þeim, sem einskis virði eru
en geyma alla gimsteinana.“
Því næst segir blaðið:
„Allir þeir, sem lesa, ættu að líkj-
ast þeim, sem leita að demöntum.
Bókmenntaakurinn líkist ekrum, þar
sem gimsfeinar eru fólgnir. Þær ljúka
upp fjársjóðum sinum fyrir þeim,
sem kunna að meta. Eins er með fjár-
sjóði þá, sem bókmenntirnar geyma.
Þeir finna sem leita og kunna að
meta. Drottning allra bóka þeirra,
sem skrifaðar hafa verið, er biblían.
En hirðulaus og kærulaus lesari fer
jafnvel á mis við fjársjóðu hennar.
Þeir verða aðeins fúndnir af þeim,
sem les með athygli og leitar.“
(Framt.)
Leiður siður.
Illa gengur að útrýma þeim leiða
ósið, bæði hér í bæ og annarsstaðar,
að enda flestar eða allar almennar
samkomur með dansi.
Tombóla og ókeypis dans á eftir.
Fyrirlestur og ókeypis dans á eftir.
Söngur og ókeypis dans á eftir.
Glímur og ókeypis dans á eftir.
Þessar auglýsingar og þvílíkar, ber
vikulega, og stundum næstum dag-
lega, fyrir augu manna. Sumar prent-
aðar feitum stöfum, aðrar skrifaðar,
hjá aðsjálu fólki eða öreigum og
límdar á flesta símastaura, sem geng-
ið er framhjá.
Eitt vantar til þess að þessi ósiður
komist á hæsta stig:
190 Heima er bezt