Skírnir - 01.04.1917, Side 89
[Skirnir
196 Kitfregnir.
varSar, tók og að safna íslenzkum handritum, er lutu að þessu
«fni, í því skyni að gefa þau út. Úr því varð þó ekki, meðan
Fiske lifði, en úr þessu efni, sem Fiske hafði safnað, er bókin
sprottin upp.
Fyrir bókinni er ítarlegur inngangur, og er þar gerð grein
fyrir handritum bæði kvæða og rímna og enn fremur sagna út af
þessu efni. Virðist mór þar alt vendilega rakið, sem hér til heyrir.
Fyrst tekur höf. rímurnar eftir Eggert Jónsson á Ferjubakka í
Öxarfirði, er uppi var á 17. öld, og fylgja þar með nokkur sýnis-
horn; þá kvæði Þorvalds Rögnvaldssonar í Sauðanesi (d. 1680) og
rímur eftir Tómas Jónsson, orktar 1801. Leiðir höf. rök að því,
að kvæði þessi séu runnin frá hollenzkri meðferð Gríshildarsögu.
Síðan kemur greinagerð höf. á Gríshildarsögunum, sem flokka má
f þrent. í fyrsta lagi æfintýr af Valtara hertoga, sem líklega er
tekið eftir danskri þýðingu á hinni latínsku Grishildarsögu Petrarea.
1 öðru lagi sagan af Gríshildi hinni þolinmóðu, í tveim þýðingum
eftir hinni dönsku þýðingu. í þriðja lagi Gríshildar saga hinnar
góðu, sem náð hefir mestri útbreiðslu, enda er sagan þar orðin
regluleg riddarasaga. Út af þessari meðferð sögunnar hafa verið
■orktar tvennar rímur, aðrar eftir Pál Sveinsson á Murnavelli (d.
1778), hinar eftir Magnús í Magnússkógum og Laugum. Enn er
til Grfshildaræfintýrið, sem prentað er í Þjóðsögum Jóns Árnasonar
og er nokkuð frábreytt hinum meðferðunum; sýnir höf., að því
ber að sumu leyti heim við rímur Eggerts Jónssonar.
Höf. hefir prentað kvæði Þorvalds í Sauðanesi um »Grísillá«
(á bls. 1—7), en ekki rímur Eggerts Jónssonar, llklega af því, að
hann býst við, að þær verði prentaðar f rímnasafni því, er Finnur
•prófessor Jótisson gefur út fyrir Samfund til Udgivelse af gammel
nordisk Litteratur. Því miður er þess þó líklega langt að bíða, að
\því safni verði komið svo nálægt oss í tíma, ef útgáfa þess geng-
■ur eins dræmt og hingað til.
Á bls. 7—12 er Æfintýr af einum hertoga, er
kallast Valtari, og loks sögur af Gríshildi í þrenns konar
gerð (þýðing dönsku sögunnar, líklega eftir Jón sýslumann Þorláks-
son á Skriðu, riddarasagan og þjóðsagan). Fylgir hér með orða-
munur úr og samanburður á hinum helztu handritum, er útg. hefir
rannsakað.
Það ber ekki oft við í riti, að rakið só samband íslenzkra
■og útlendra bókmenta, og á höf. og Fiskes sjóður og -safn þakkir