Skírnir - 01.04.1917, Blaðsíða 101

Hitfregnir.
[Skirnir
‘208
iþví, að einmifct og einungis séu kver þau, er prentuS voru á Hól-
um snemma árs 1576 (Pfeffinger: Um Mannsins Eiett-
læting fyre Gude, Spangenberg: Einn huggunar
Bæklingur og Af Christiligum Eiddaraskap og
l’alladius: Vm Domadag). Svo virðist sem pressan hafi þá
.a:kki bilaö fyrr en prentuii þeirra bæklinga hefir verið að mestu
lokið, í seinustu örk þeirra, enda er ekkert í brófi Guðbrands bisk-
ups, sem geti verið því til fyrirstöðu, að orðin megi skilja svo,
heldcr þvert á móti mælir orðalagið með þeim skilningi (»sed
anfceqvam finem operi impressor fecisset«), en prentun bækling-
anna er dagsett 17. febr. 1576 á Hólum. Þetta ár hygg eg, að
Jón prentari Jónsson hafi farið utan, sendur af Guðbrandi biskupi,
..og bafi hann dvalizt utanlands 1576—1577 (en ekki 1574—1575,
eins og höf. heldur) í erindum prentsmiðjunnar, meðal annars í
undirbúningi biblíuprentunarinnar, sem Guðbrandur biskup tekur
nú að leggja allan hug á. Einmitt næst þessu oft nefnda brófi
■Guðbrands biskups til Páls Sjálandsbiskups er gerningur eða miun-
isgrein Guðbrands biskups um það, að Jón Jónsson (sem vafalaust
er Jón prentari) veðsetji honum X°- í Akureyjum á Breiðafirði
fyrir 30 góðum Jóakimsdölum, er biskup lánar Jóni, gegn því að
Jón leysi þenna jarðarpart til sín með 30 dölum, þegar »hann
apturkiemur«, þ. e. úr utanlandsförinni, en til heunar hefir Jón
þurft að hafa fó í reiðusilfri, sem skiljanlegt er. Guðbrandur bisk-
up hefir einmitt um þessar mundir haft sterkan hug á því að hefja
útgáfu biblíunnar og búið sig undir það eftir föngum. í brófi til
Páls Sjálandsbiskups árið 1578, sem prenfcað er í kirkjusögu Finns
biskups (Hist. Eeel. Isl. III. bindi, bls. 390—393), en finna má í
bréfabók Guðbrands biskups í Árnasafni (AM. 241, b, 4to., bl. 24
-o. s. frv.), segir Guðbrandur biskup, að allar sínar litlu tekjur fari
í það að prenta biblíuna. I þeBsari för hefir Jón prentari líklega
útvegað sór konungsbróf fyrir Núpufelli, en þó sennilega verið far-
inn til íslands, áður en það var gefið út (5. mars 1578), úr því
að hann prentar Jónsbók 1. maí 1578. Eg er samþykkur höf.
um það, að orðin í konungsbréfinu, »thenne breffvissere Jon Jons-
sön«, s/na alls ekkert um það, að Jón prentari hafi verið utanlands
í þann tíma, er bréfið var gefið út.
Ef til vill mætti finna eitthvað meira um þetta efni alt saman
með því að fara vandlega yfir allar bréfabækur Guðbrands biskups,
',bæði þær, sem eru í safni Árna Magnússonar, 3 bindi (ÁM. 241—
.242, 4to.), og þær, sem geymdar eru nú í Þjóðskjalasafninu hór,