Skírnir - 01.04.1917, Síða 109
I
216 Ritfregnir.’ Skírhir-
og bókmentir smáþjóða þurfa að vera jafnfjölskrúðugar sem hinna.
Þessu ræður þörf einstaklingsins. Nú er þið auð-ætt, að svo fá-
menn þjóð sem vér erum, íslendingar, þá er þess eigi von, að vér
höfum þá gnótt góðra og ágætra rithöfunda á öllum sviðum, að
þeir geti fullnægt lestrarþörf þjóðarinnar.
Vór verðum því að afla öss nokkurs af hinum mikla bókmenta-
arði annara þjóða. En alþyða nytur eigi þess auðs, nema bókun-
úm só snúið á íslenzka tungu.
En tvenns er að gæta um þyðingar, þess fyrst, hvað þýtt er,
og hins þá, hvernig það er gert.
Vór eigum sjálfir nóg af miðlungsritum og þaðan af lakari, og;
er því sízt á það bætandi. Á hitt er að líta, að vér eigum fátt af
snildarverkum. Þótt þau sóu mörg að tiltölu við höfundatal og
fólksfjölda í landinu, þá þarf þjóðin að lesa miklu fleiri snildar-
verk í miklu fleiri greinum. í bókmentum heimsins er miklu meira
til af þe3s konar ritum en vór komumst yfir að þýða. Þá ætti að'
vera einsætt, að úr þeim flökkinum ber að velja sér verkefni til
þyðinga, en hór hefir orðið annað uppi á teningnum. Menn hafa
þytt í hrúgum bækur, sem ná ekki einu sinni svo hátt, að vera
miðlungsverk, heldur verða að teljast til hins hraklegasta, er fé-
gjarnir menn hat'a ritað til þess að kitla hug og buddur fáfr^ustu
manna í stórborgamúgnum. Það má ilt verk heita að ginna með
þessu fó af lestrarfúsri alþýðu og gera hana með því ófærari til
þess að eignast þær góðar bækur, er út koma þýddar og frum-
samdar. En miklu verra verk er þetta þó fyrir þá sök, að það
spillir svo réttdæmi alþýðu á bókmentum, að vel má óttast, að'
góðar bækur eigi ekki framar erindi til hennar eða þeim verði með-
öllu úthýst. Þetta má vel óttast af því að mótstaða gegn því hefir
orðið árangurslítil og þess hefir eigi sóð staði þótt ýmsir góðir menn
hafi vítt þetta athæfi að maklegleikum, eg man í svipinn bezt eftir.
Baldri Sveinssyni og Jónasi frá Hriflu.
Það er því ætíð mikið gleðiefui, þegar út kemur þýðing á góðrii
bók. Og eigi hefir mór í annan tíma verið það meira gleðiefni, en.
þegar eg sá meyna frá Orleans. Slíkir höfundar sem Schiller eiga.
erindi til allra þjóða og eigi sízt til vor íslendinga. Höfum vór og
áður eignast þýðingar á ýmsum ágætum ljóðum hans, og tel eg þar
fremst k I u k k u n a, en þá ýms ljóð í S v a n h v í t og víðar. Em
leikritin höfum vór eigi séð.
Alexander á því þakkir skildar fyrir að velja slíkan höfundt
sem SchiIIer, og það sýuir ótrauðan vilja hans og útgefanda til þess.