Almanak Ólafs S. Thorgeirssonar - 01.01.1902, Blaðsíða 38

i8
landkosti í Nýja Islandi, né heldur getur honum hafa
dulist, hvílíkum annmörkum slíkt fyrirtæki væri háö,
hve æskilegt sem þaö annars kynni að vera.
2. BURTFARARHUGUR í NYJA ÍSLANDI.
Nú leiö og beiö. Síra Páll fór til Nýja íslands
haustið 1876 og dvaldi þar nokkura hríð; kyntist hann
þá högum og horfum. Svo kom hann þangað aftur í
októbermánuði 1877 og var þar um veturinn. þá var
farið að bera þar all-mikið á óánægju meö nýlenduna
og bar margt til þess. Veturinn 1876—77 geisaði
bóluveikin þar í 6 mánuði og hreif burtu fjölda manns,
svo margir áttu um sárt að binda. Nýlendan sett í
sóttkví, svo allar samgöngur voru bannaðar í 228 daga
af árinu. Menn þóttust nú búnir að átta sig á því, að
landið væri of-lágt og þess vegna mikils til of-blautt
og mýrlent. Ymsir bityi tjón á heilsu sinni fyrir stöð-
uga vosbúð, óholt og einskorðað mataræði og ýmsar
aðrar hörmungar, er nýlendulífið hafði í för með sér.
Var það því ekki að orsakalausu, að þegar vorið 1878
voru heilmargir orðnir óánægðir og sáu þar í nýlend-
unni enga viðreisnarvon. Mest mun hafa kveðið aðþess-
ari óánægju meðal þess fólks, er síra Páll þjónaði.
Að hve miklu leyti sú óánægja kann að hafa verið af
hans völdum, skal hér látið ósagt. En óhætt er að
fullyrða það, að um þessar mundir muni hann hafa
sannfærst um það í hjarta sínu, að íslendingar mundu
þar aldrei koma fótum fyrir sig efnalega, fyrr en þá
eftir svo langan tíma, að óráð væri eftir honum að
bíða. Enda var hann orðinn gagnkunnugur kjörum
og kostuin bænda á ýmsum stöðum í Bandaríkjunum
og áleit, að Islendingar, er til Ameríku væru fluttir,
ættu ekki að sætta sig við neitt lakara en þeir. það
mun óhætt að fullyrða, að enginn maður í nýlend-
unni þekti þá neitt líkt því eins vel og síra Páll vel-
megun þá, er innfluttir bændur á ýmsum stöðum í
landinu, bæði Norðmenn og þjóðverjar, höfðu komist
í á skömmum tíma. Má því enginn lá honum þótt