Heimilisblaðið - 01.09.1968, Blaðsíða 7

FLASKA FYRIR BORÐ
Eftir GOEDON GASKILL
Ungur sænslmr sjómaður, Áke Viking að
^afni; fékk snjalla hugmynd dag nokkurn
56. Hann skrifaði sendibréf, stakk því í
ösku og varpaði henni síðan útbyrðis af
sIpi sínu. í bréfinu bað hann fallegu stúlk-
'llla> sern- fyndi bréfið, að senda sér línu.
Tveim árum síðar rakst fiskimaður á pyttl-
lllla t’av sem hún var rekin á strönd Sikil-
eJjar, og upp á grín afhenti hann bréfið sinni
°§i'u dóttur Paolinu. Hún skrifaði Viking
sömuleiðis upp á grín. Bréfaskipti þeirra
?r*u stöðugt innilegri, og ekki leið á löngu
j/lr til Áke Viking fór í ferð til Sikileyjar.
lfttt fór svo, að hann og Paolina gengu í
tiJónaband.
j^ m leið var skráður nýr kafli í margbreyti-
§a sögu flöskupóstsins, sem í tímanna rás
(" llr komið mannkyninu að ýmislegu lialdi.
^Enda þótt flöskugler virðist harla brothætt
varnarlítið, er það þó eitthvert þolbezta
J^irbæri sem um getur í livaða hafróti sem
n (tansar sér að skaðlausu á freyðandi
"toppum í hvirfilbyljum sem granda
®rstu skipum. Og það endist næsta eilíf-
jÍLa en fyrir slíku fékkst sönnun árið
•jj Þegar um tuttugu ölflöskur fundur í
a i skips, sem farizt hafði undan Kent-
v.rónd á Englandi fyrir 250 árum. Ölið var
1 llrstygo'ilerrt á bragðið, en flöskurnar litu
sem nýjar.
j . ra»i flösku á reki er að sjálfsögðu mis-
r„,n’ eítir vindum og straumi. Flaslca, sem
1 hefur inn á lygnan flóa getur verið í
ále'fr^ar^ma a® Þ°ka.st nokkra kílómetra
1Si- Komist flaskan hins vegar inn í
uJ ^olfstraumsins þar sem hann er kröft-
þ astur, getur hún komizt á sjómíluhraða,
„ a- s- lagt að baki 150 kílómetra á ein-
111 sólarhring.
v sJálfu leiðir, að enginn veit fyrirfram
eru a.s^e^nu flaska getur tekið. Dæmi þess
athyglisverð. Tveim flöskum af ná-
að sömu stærð og þunga var varp-
f] '^inn úti fyrir Brasilíuströnd. Sú fyrri
Um } austurátt og fannst 130 sólarhring-
siðar á Afríkuströndum. Hina rak til
^ÍIHfTT---------
norðvesturs í 196 daga og lenti þá í Nicara-
gua. — Tvær aðrar flöskur, sem varpað var
í sjóinn úti á miðju Atlanatshafi, komu á
land í Frakklandi 350 dögum síðar — aðeins
fáeinum metrum hvor frá annarri.
Kunáttumenn deila um það, hvaða flaska
hafi lagt að baki lengstu sjóferð svo um sé
vitað. Svo virðist sem sannkölluð hreysti-
flaska, svonefnd „Hollendingurinn fljúg-
andi“, eigi metið. Ilópur þýzkra vísinda-
manna varpapði henni fyrir borð sunnarlega
í Indlandshafi árið 1929, miðja vegu milli
Kerguel-eyjar og Tasmaníu. í flöskunni var
bréf, sem auðvelt var að lesa, án þess að opna
eða brjóta flöskuna. í bréfinu var heiðar-
legur finnandi beðinn um að tilkynna hvar
og hvenær hann liefði fundið flöskuna — og
vera svo vingjarnlegur að varpa henni í sjó-
inn aftur, án þess að opna hana.
„Hollendingurinn fljúgandi“ mun liafa
rekið fyrir austlægum straumi. Allavega
hafnaði hún á Kap Horn, suðurodda Suður-
Ameríku, þar sem hana rak og henni var
varpað í sjóinn aftur ■—- oftar en einu sinni,
áður en henni þóknaðist að leggja leið sína
út í Atlanzhaf. Þaðan fór hún aftur yfir í
Indlandshaf, var að flækjast lengi á svip-
uðum slóðum og henni hafði fyrst verið varp-
að útbyrðis, en rak að lokum upp á vestur-
strönd Ástralíu árið 1935. Þá átti hún að
baki u. þ. b. 16,800 sjómílna leið (30,000
kílómetra) á 2447 dögum — en það sam-
svarar meira en tíu kílómetrum dag hvern að
meðaltali.
Mest gagnið sem flöskur hafa gert í sjóför-
um er að liafa uppi á hafstraumum, þannig
að skip gætu forðazt mótstreymi. Einna þekkt-
ustu dæmi um þetta eru frá byltingartíman-
um í Norður-Ameríku, þegar hinn nafnkunni
Benjamín Franklin reyndi sem fyrri daginn
að auka á þelckingu sína. Hann var þá póst-
meistari að atvinnu, og iðulega furðaði hann
sig á því, að brezku póstskipin voru allt að
fjórtán dögum lengur í förum yfir Atlants-
hafið en þau bandarísku. Eftir að hafa huars-
að málið rækilega komst liann að þeirri nið-
M HlSBLAÐIÐ
183