Iðunn : nýr flokkur - 01.10.1928, Page 103

IÐUNN
Oreiga-menning.
397
heldur vilja sigla skútunni á sker eyðileggingarinnar en
gefa stjórntaumana frá sér. Oreigarnir verða nú fyrir
alvöru að horfast í augu við sitt sögulega hlutverk: að
taka stjórn skútunnar á næsta áfanga.
En til þess þarf menningu, svarar vantrúin og hikið.
Já, vel á minst — hvers konar menningu? Sá hluti
gamla heimsins, sem skilið hefir tákn tímanna og sætt
sig við þá tilhugsun, að vér tökum við stjórninni, spyr
áhyggjufullur eftir menningarþroska vorum. Við þetta
hugtak skilja þeir það, hve mikið vér höfum tileinkað
oss af siðum og háttum hinna svokölluðu æðri stétta.
Jafnvel meðal öreiganna eru margir sem halda, að menn-
ing sé í því fólgin að apa eflir burgeisunum. Þetta er
misskilningur hinn mesti. Hugsjónir þær, sem ekki dugðu
hinum til sigurs, getum vér ekki gert að leiðarljósum
vorum. Vér verðum að byggja á eigin grunni.
Margir af æskumönnum vorum eru teknir að leggja
mikla sfund á íþróttir og útilíf, og er það vel farið.
Sumir sjá í þessu sönnun fyrir því, að öreigarnir séu
farnir að mannast. Það er og víst, að eins og nú hagar
til er íþróttalífið holt verkamanninum. Það dregur hann
út úr óhollu verksmiðjuloftinu, út í guðs græna náttúr-
una og myndar þann veg eins konar mótvægi gegn ein-
hæfri vélavinnunni. En vér skulum ekki gleyma því, að
íþróttalíf nútímans á uppruna sinn hjá yfirstétt, sem leit
með fyrirlitningu niður á nytsamar líkamsæfingar. Iþrótt-
irnar voru henni uppbót fyrir holla og nytsama vinnu,
sem hún hélt sig of góða til að stunda; þær voru dægra-
sfytting iðjuleysingja, fæddar af lífsleiða og sjúkri þörf
á tilbúnum fjörgunarráðum. A þessu sviði bíður vor það
mikla menningarhlutverk að útrýma bölvun stritsins og
gera vinnuna að því, sem íþróttirnar eru nú: að glöð-
um leik. Það hlutverk bíður vor að taka vélarnar í þjón-