Kirkjuritið - 01.12.1950, Side 54
LEO TOLSTOY:
Hve mikils landrýmis þarfnast maðurinn?
Eldri systir var komin úr kaupstaðnum í heimsókn til yngri
systur. Hún var gift heildsala, en eiginmaður yngri systur-
innar var sveitabóndi. Meðan þær voru að sötra teið og spjalla
saman, tók eldri systirin að grobba og láta móðan mása, hví-
líkur draumur og dásamd það væri, að eiga heima í stórborg-
inni. Hvað hún nyti þar lífsins hvem einasta dag í sællífi
og þægindum. Hversu vel hún gæti búið sjálfa sig og börnin,
þyrfti ekki að leggja sér annað til munns en ljúffengustu fæðu
og kostulegustu vín, gæti leikið sér á skautum, farið í skemmti-
ferðir og fengið forgangsmiða í þjóðleikhúsið.
Yngri systirin varð stórmóðguð, svaraði þeirri eldri fullum
hálsi og reif og tætti lífemi heildsalakvenna niður fyrir allar
hellur, en hóf sína eigin sveitasælu til skýjanna.
„Ekki vildi ég fyrir mitt leyti hafa skipti á lífskjömm mín-
um og þínum, systir sæl,“ mælti hún. „Ég viðurkenni reyndar,
að okkar afkoma er vanmetafull á ýmsa grein og að við förum
á mis við æsandi skröll og leikaraskap. En aftur á móti verður
þú, með öllu þínu óhófslífemi, annað hvort að hamstra svaka-
legan milliliðagróða, eða fara á hausinn og verða gjaldþrota.
Þú kannt málsháttinn: „Illur fengur illa forgengur.“ Segjum
það, þú þykist vera vellauðug í dag, en í fyrramálið vaknar
þú á auðri og kaldri götunni. Við höfum betra lag á þessu
héma í blessaðri sveitinni. Hún er oft létt vömbin á búand-
körlunum, en hún er seig og sterk. M. ö. o. þeir verða sjálfsagt
aldrei ríkir, en þeir hafa nægta nóg.“
Eldri systirin lét þá og ekki heldur standa á svarinu: „Heyr
á endemi. Ja, nú er mér nóg boðið,“ hvæsti hún. „Nægta nóg
— og allslaus. Ekkert nema þessar merglausu grísabjálfa og
kálfaræfla beinagrindur. Nægta nóg, og getið trauðla hulið