Kirkjuritið - 01.01.1951, Side 48

Kirkjuritið - 01.01.1951, Side 48
46 KIRKJURITIÐ sinni eigin mynd með spilverki djöfulsins. Hugmynd ka- þólskra um hreinsunareldinn er þó tilraun til að greiða skár úr þessu. Það verður ljóst af framansögðu, að þessi skilsmunur miðaldaguðfræðinga á substantia og accidens er ekkert annað en klaufaleg tilraun manna, sem komnir eru í ógöngur með guðfræði sína, til að reyna að hreinsa Guð af þeirri sök, að hafa skapað syndina, og hélt Calvin, sem var sæmilega rökvís maður, þessu fram. Samkvæmt hans skoðun var syndafallið farsælt afbrot (felix culpa) og óhjákvæmilegt frumskilyrði endurlausnarinnar, því að fyrir það komast menn til skilnings á vanmætti sínum og þörf náðarinnar. Hlaut syndin því að vera tilskikkuð af Guði, svo að endurlausnarverkið gæti átt sér stað í því formi, sem þessir menn hugsuðu sér það. Annars mun það mála sannast, sem einn heimspekingur nútímans segir, að hugtakið substantia hafi á öllum öldum verið óþrjótandi uppspretta flókinnar og óskýrrar hugsunar, því að ef Guð hefir ekki skapað syndina, heldur djöfullinn, þá getur hvert barn fundið upp á að spyrja einfaldrar spurningar eins og þessarar: Hvar skapaði þá djöfulinn? Voru hinir vísu guðfræðingar, sem stóðu að þessari hégóm- legu röksemd, svo fyndnir, að biðja prédikara orðsins að hreyfa sem minnst þessum latnesku orðum fyrir fáfróðum almúga. Skynsamlegt hefði einnig verið af sr. Sigurbirni að leggja sér þessa velmeintu ráðleggingu á hjarta. Ég þarf eigi að taka það fram, að mjög liggur mér það í léttu rúmi, þótt ég standist eigi guðfræðipróf hjá sr. Sigurbirni, meðan hann slær um sig með slíkum miðalda- röksemdum, sem engar röksemdir eru, heldur barnaleg- asta fálm og hártoganir um keisarans skegg. Sama máli gegnir um þá vizku, er hann vill fara að kenna mér að lesa Ágsborgarjátninguna aftur á bak eins og fjandinn les Biblíuna. Geri ég ekki ráð fyrir, að hún batni mikið við það, og situr sízt á sr. Sigurbirni að hefja slíka guðfræði- kennslu. En hið spaugilegasta við þetta er þó það, að

x

Kirkjuritið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Kirkjuritið
https://timarit.is/publication/443

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.