Syrpa - 01.01.1922, Blaðsíða 77

Syrpa - 01.01.1922, Blaðsíða 77
SYRPA 75 Og pólstjörnuna á næturnar, en þegar dimt var uppi yfir, ekkert, nema 'þá kunnu þeir aö hafa hval af þessu landinu eöa fugl af hinu, þegar svo bar undir. Því af mörgu henda spakir menn miö. fslendingar fleyttust milli landa á þessun] skeljum, um Eystra- salt og Englands-haf og útsæ Atlantshafsins alt suður þangaö, sem “sól hefir dagmálastaö og eyktarstað um skammdegi”. Þeir höfðu ekki neina humynd um breiddar eöa lengdar gráöur. Mönnum má raunar finnast meira til um áræöi og orku þessara stórhuguöu far- manna, heldur en um landafundina sjálfa. Skip Jjeirra voru ekk- ert betri en skip þau, cr Grikkir höfðu á 4. og 5. öld fyrir Krists burð, eöa fleytur Fönikíumanna, er þeir skriðu á um Miöjaröar- hafiö og með fram ströndum Spánar og Frakklands noröur til Englands, sem frægt er i annálum. Rómverjar áttu miklu betri skip 10 öldum fyrir fund Ameriku, J)aö er aö segja um Krists burö, heldur en íslendingar höföu, þá er þeir fundu hana. Þeir áttu ])á þrímöstruö skip, lík þeim, er Kólumbus haföi í landaleit sina. Skip þaö, sem Páll postuli varö skipreika á á ferö sinni til Rómaborgar, var þrímastrað og svo stórt, aö 276 manns voru á J)ví. Skip Feneyja, farmannaborgarinnar frægu viö Adriatiska hafiö, tóku á 12. öld ekkert fram skipum Rómverja; en ekki þóttu þau lagin til útsævar. Alla þessa tið sigldu menn í Noröurálfu með ströndum fram og áræddu ekki að hleypa út í hafsaugað. Þeir höföu og beig af Jæirri bjátrú, að þar beljaði útsævisstraumurinn á nöf jaröar og mundi svelgja í sig skipin meö rá og reiöa. Farmenskuna íslenzku lagöi af, J)á er stundir liðu fram, og með henni týndist álfan, sem þeir fundu. Kristófer Kólumbus rakst aftur á hana, nær 5 öldum síöar en íslendingar fundu hana, þá er hann lagöi út frá Palos á Spáni til ])ess aö sigla í Vesturátt, þar til hann kæmi aö Indlandi og með því fyndi nýja leið til að verzla viö þaö land. Þavö þótti þá hiö mesta áræði, sem það og var á þeim tímum, hvort seip hann hefir haft pata af landafundum íslendinga eöa ekki. Þrjú skip haföi hann til fararinnar. Þau voru ekkert betri en skip þau, er höfð voru til siglinga á Miöjaröarhafi 5 öldum fyrir hans tima. Skipið, sem hann var á sjálfur, var 100 smálesta far, með þremur siglum, en fremsta siglan var lítið meira en bugspjót og á henni seglbleðill litill ferhyrndur. Miðsiglan var með ferhyrndu stórsegli og top- segli svipuöu þvi, sem. alexandrisk skip höföu á dögum Nerós keis- ara hálfri öld eftir Krists burö. Það gat gengið meö góðum byr þrjár milur á klukkusíund, en í hagstæöasta beitivindi hefði þaö ekki getaö komist yfir 25 mílur á sólarhringnum. Nú á tímum heföi þaö ekki ])ótt hafandi til aö skjökta á því örskammar sjó- leiðir.) Kólumbus mældi skipshraðann meö því að kasta út frá stafni viöarkubb dálitlum og taka eftir, hve lengi hann tæki aö liöa meðfram skipinu aftur að skut. Þar af reiknaði hann svo út, hve margar sjómílur skipiö geröi á vökunni. — Leiöarsteinninn eöa áttavitinn var þá kominn til sögunnar. Kínverjar fundu leiðar- steininn meira en öld fyrir Krists burð, en þeir kunnu ekki aö nota hann. Hann var ekki hafður til aö vísa átt í siglingum fyr en
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100

x

Syrpa

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Syrpa
https://timarit.is/publication/499

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.