Nýjar kvöldvökur - 01.01.1917, Blaðsíða 20
16
NÝJAR KVÖLDVÖKUR.
til baka með sér. Eg ætla að láta matinn á
borðið meðan þú ert að klæða þig.
Hún gekk út úr herberginu.
Hermann klæddi sig í einhverri gleðileiðslu.
Hann var hár eftir aldri og þrekinn, ennið
mikið og hvelft, og augun djúp með einkenni-
legum eldi, sem altaf virtist brenna. Hólmfríð-
ur hafði oft furðað sig á þessum eldi og get-
ið sér margs til yfir hverju hann mundi búa.
Hermann hafði snöggar og ákveðnar hreyfing-
ar, og af honum öllum andaði einhverjum
röskleika, sem sýndi, að hann var til í alt.
Regar hann hafði klætt sig, fór hann niður
og borðaði. En það var of mikill ferðahugur
í honurn til þess, að hann gæti borðað sig
saddan, eins og móðir hans margbað hann um.
Hugurinn var komínn suður í Reykjavík, flog-
inn alla leið á undan honum og búinn að
skapa þar heila heima æfintýra og mannrauna,
sem biðu hans þegar þangað kæmi.
Regar hann þóttist ferðbúinn, var Sörli
leiddur í hlað, steingrár og hrausllegur foli,
eldfjörugur og rennivakur. Hafði Hermann
fengið hann í afmælisgjöf. Rótti þar reiðmað-
ur og reiðskjóti hvor öðrum samboðinn, því
Hermann hafði orð fyrir að vera mestur hesta-
maður í sveitinni, þótt ungur væri.
Hólmfríður kom út með Hermanni, ætlaði
hún að fylga honum á veg.
Hann kvaddi heimilisfólkið, sem fylgt hafði
með út; var auðséð, að það saknaði hans af
heimilinu.
Síðan tók hann tauminn á Sörla og gekk
úr hlaði og móðir hans við hlið honum. Reg-
ar þau voru kouiin spölkorn niður eftir, tók
Hólmfríður til orða með klökkri rödd:
>Pú veist, Hermann, til hvers eg hef lifað
þessi siðustu tíu ár, og til hvers eg hef barist.
Þér er kunnugt um, sonur minn, margt af því,
sem eg hefi á mig lagt, til að koma þér þetta
áleiðis. Rú mátt ekki taka það svo, barnið
mitt. að eg sé að telja það eftir. Pú þekkir
mig of vel til þess. Eg hef gert það með
gleði, föður þíns, mín og ekki síst þín vegna.
En eg hugra, að því kunnugra og minnisstæð-
ara, sem þér er alt það strit og stríð, sem
þetta hefur kostað okkur, því meiri og sterk-
ari hvöt sé það fyrir þig að halda trúlega og
óhikað áfram. Nú er komið að þér. Nú
get eg ekki Iengur lagt til þeirra mála. En eg
veit og vona, að þú ávaxtar þann sjóð, sem
eg hefi safnað með veikum kröftum.*
Hólmfríður tók í hönd Hermanns, sem
gekk niðurlútur við hlð hennar.
»Elsku sonur minn, þú ert nú að leggja af
stað út í heiminn, burt frá henni móður þinni.
Manstu eftir Ciretti og móður hans? Eg hef
engin ættarvopn að gefa þér, eins og Grettir
þáði af móður sinni við burtför hans, til þess
að vinna þér fé og frama með, önnur en þau,
sein eg hef reynt að Ieggja þér í hjarta og
samvizku frá því þú hafðir vit á. Eg veit að
þau verða þér altaf nógu hvöss, ef þú beitir
þeim í þarfir þess góða, og þú þurfir þá ekki
að koma heim til mín huldu höfði eins og
Grettir. Eg mnndi heldur ekki verða eins
hetjulega við eins og móðir hans.«
Hólmfríður þerði tárin, sem streymdu nið-
ur kinnarnar.
Hermann leit ekki upp og svaraði engu.
En innst inni í honum steig upp rödd, sem
hrópaði út í þungbúið haustveðrið, að hann
skyldi færa móður sinni eins mikla sól, hlýju
og gleði, eins og Gretti fylgdi kuldi, myrkur
og sorg, þótt frægur yæri,
Eftir stutta þögn mælti Hólmfríður: »það
er eitt, sem eg ætla að biðja þig að gleyma
aldrei, Hermann, og þó sízt, þegar þú stend-
ur á vegamótum góðs og ills, og þig skortir
vilja og þrek til þess að velja það rétta. Rað
er að muna eftir henni móður þinni, eftir
mér, Hermann. Þérfinst þetta ef til vill kát-
legt, barnið mitt, þú hugsar sem svo, að þú
munir vafalaust jafnan hafa mig í huga þér
og aldrei gleyma henni móður þinni. Rað
sé óþarfi að biðja þig þessa. En til eru eins
góðir unglingar eins og þú,.elsku drengurinn
minn, sem gleymt hafa föður og móður, þeg-
ar út í glauminn kom og freislingarnar lögðust
yfir þá eins og brotnandi öldur. En eg veit