Nýjar kvöldvökur - 01.01.1934, Blaðsíða 35

MONA
29
»Þessi moð hóstann?«
»Já, hann dó í nótt og verður grafinn
á morgun. Hann var aðeins tuttugu og
tveggja ára gamall og einkar hæglátur
piltur. Hann var einkabarn móður sinn-
ar, og auk þess var hún ekkja. Ég verð
að skrifa henni og segja henni frá þessu.
Hjarta hennar mun bresta«.
Monu fannst þrengjast að hálsi sér,
og tárin koma fram í augu hennar, en
hún knýr sig til að segja:
»Já, hún er ekki eina móðirin, sem
misst hefur son sinn. Fólk, sem vill ó-
frið, verður að taka afleiðingum hans«.
Óskar horfir á hana andartak og fer
svo, án þess að segja nokkurt orð.
Rétt á eftir horfir hún eftir honum
.gegnum gluggann, en í sama bili lítur
hann um öxl.
Ó, guð, fyrirgefðu mér! Fyrirgefðu
mér!« hugsar hún og fær ósjálfrátt
löngun til að berja sjálfa sig.
Viku síðar, þegar óskar kemur eftir
venju að sækja mjólkina, heldur hann á
litlum trékassa, sem hann leggur inn
fyrir dyrnar. Hann er frá móður Lúð-
víks, og í honum er glerhjálmur, sem
hvolfir yfir gerviblómum, af þeirri teg-
und, sem Þjóðverjar leggja á grafir
vandamanna sinna.
»Hún biður~mig að leggja þau á gröf
Lúðvíks, en hvernig á ég að gera það,
þegar ég fæ ekki að fara út úr fanga-
herbúðunum ?«
Hann tekur lokið af kassanum og sýn-
ir henni glerhjálminn og áritun, sem við
hann er fest. Mona beygir sig og lítur á
hana. Hún er á þýzku.
»Hvað stendur þarna?« spyr hún.
»Með falslausri ást móðurinnar«.
Monu finnst sem hnífi sé stungið í
hjarta sér, en hún réttir sig snögglega
UPP og segir með þjósti:
»Þér verðið samt að., taka hann með
yður aftur. Ég vil ekkert með hann
hafa«.
óskar fei*, en skilur kassann eftir.
Allan daginn forðast hún að líta á
kassann, en getur þó ekki stillt sig um
það, og um kvöldið, þegar hún hefur lok-
ið störfum sínum, og allt er orðið hljótt,
tekur hún litla trékassann undir svuntu
sína og gengur ofan um hliðið,-
»Það er bezt að koma honum úr aug-
sýn«, hugsar hún um leið og hún gengur
inn í kirkjugarðinn.
Það var engum örðugleikum bundið að
finna staðinn,því að allmargir Þjóðverjar
voru dánir og jarðsettir, síðan herbúð-
irnar voru reistar. Þeir liggja hér í litl-
um ferhyrndum bletti bak við kirkjuna,
út af fyrir sig, og á gröf hvers þeirra
er hvít marmarahella með áletruðu nafni
hins ókunna manns. Á nýjasta leiðið,
sem engin marmarahella er enn lögð yf-
ir, leggur hún blómin og fleygir síðan
kassanum.
»Þegar öllu er á botninn hvolft, er ein-
ungis mannlegt að gera þetta, og enginn
getur ásakað mig fyrir það«.
En hvað sem gjörðum hennar líður,
getur hún ekki varizt því að hugsa um
þenna unga Þjóðverja og móður hans,
sem grætur hann á heimili þeirra í
Þýzkalandi.
Hún hefur heyrt hófatak á veginum
að baki sér, og þegar hún kemur aftur
að kirkjugarðshliðinu, stanzar reiðmað-
urinn og ávarpar hana. Það er höfuðs-
maðurinn, sem notað hefur kvöldið til að
lyfta sér upp. Hann spyr, hví hún hafi
verið í kirkjugarðinum, og hún segir
honum allt. Hann horfir alvarlega á
hana og segir:
»Það er mjög eðlilegt, að þér finnið til
meðaumkunar með sumum þessum mönn-
um, en farið að ráðum gamals manns,
barnið gott, og látið þar við sitja«.