Nýjar kvöldvökur - 01.01.1934, Blaðsíða 39

O. Henry.
MAMMON OG AMOR.
Stefán Bjarman þýddi.
Anthony gamli Rockwall, uppgjafa
iðnaðarkonungur og einkaeigandi Eureka
sápuverksmiðjanna, horfði út um lestrar-
salsgluggann á íbúðarhöll sinni á 5.
stræti, og brosti illgirnislega.
Nábúi hans á hægri hönd, hans eðal-
borna hágöfgi G. van Shuylight Suffolk-
Jones, var að stíga inn í einkabifreið
sína, og fitjaði fyrirlitlega upp á nefið
í áttina til sápuhallarinnar.
»Þú gamli, beinfreðni taðhraukur«,
tautaði sápukóngurinn, »ef þú ekki gáir
að þér, endarðu á forngripasafninu.
Næsta sumar skal ég láta mála húsið
grænt, gult og blátt, bara til að vita,
hvort þú getur ekki lyft nefbroddinum
ennþá hærra«.
Því næst sneri Anthony Rockwall sér
við, opnaði dyrnar, ■—■ hann hataðist við
öll hringingaráhöld — og kallaði »Mikki«,
með sama raddstyrk, sem áður á árum
hafði blásið reifunum af rollum vest-
ur á Kansassléttum.
»Segðu syni mínum að finna mig hing-
að inn, áður en hann fer út«, sagði hann,
þegar þjónninn kom.
— Þegar Rockwall yngri kom inn í
lestrarsalinn, lagði gamli maðurinn frá
sér dagblaðið, horfði á son sinn með
vingjarnlegum harðneskjusvip á stóru,
feitu, þeldökku andlitinu, ýfði gráan hár-
lubbann með annari hendi, og hringlaði
lyklakippunni í buxnavasanum með hinni.
»Richard«, sagði hann, »hvað kostar
sápan, sem þú notar?«
Richard rak í rogastanz. Hann hafði
ekki dvalið nema sex mánuði í heimahús-
um, að afloknu menntaskólanámi, og var
ekki ennþá búinn að átta sig á karli föð-
ur sínum, sem var eins fullur af hinum
óvæntustu duttlungum, og ung stúlka á
fyrsta dansleiknum sínum.
»Sex dali tylftina, minnir mig, pabbi«.
»En fötin þín?«
»Venjulega sextíu dali, held ég«.
»Þú ert heldri maður«, sagði Anthony
gamli ákveðinn, »og ég hef sannfrétt að
sumir heldrimánnasynirnir borgi tuttugu
og fjóra dali fyrir tylftina af sápu, og
yfir hundrað dali fyrir fötin. Þú hefur
eins mikla vasapeninga og nokkur þeirra,
en samt eyðirðu ekki fram úr því, sem
hæfilegt er. Hvenær sem þú borgar meira
en 10 cent fyrir sápustykkið, máttu vera
viss um að þú ert að kasta út peningum
fyrir skrautlegar umbúðir og svikinn ilm.
En 50 cent er mjög hæfilegt fyrir mann
í þinni stöðu. Þú ert heldri maður, eins
og ég segi. Þeir ku segja að það þurfi
þrjá kynliði til að framleiða einn slíkan,
en þar skjátlast þeim nú heldur en ekki.
Það þarf enga kynliði. Það þarf bara
peninga til þess. Þeir hafa gert þig að
heldra manni. Og sem ég er lifandi hafa
þeir nærri því gert heldri mann úr mér
líka. Ég er rétt að segja orðinn eins
hundleiðinlegur og fruntalegur og þessir
gömlu, hágöfugu geithafrar, sem búa hér
sinn hvoru megin við mig, og aldrei festa
væran blund, af því ég hef byggt á milli
þeirra«. 5