Nýjar kvöldvökur - 01.01.1934, Blaðsíða 19

LYKILLINN
13
enda komst ég klakklaust inn — að ég
hélt, kveikti stigaljósið og gekk upp. En
mér brá í brún, þegar ég var kominn
upp á fjórðu hæð og sá, að ég hafði
villst á útidyrum og var staddur í allt
öðrum hluta byggingarinnar. Og ennþá
meira brá mér við að heyra inni í íbúð-
inni hræðileg óp, eða öllu heldur öskur,
blandað angistarópum og kveinstöfum.
Það sló út um mig köldum svita. Var
verið að myrða einhvern þarna inni?
Ég stóð eitt andartak ráðþrota. Hvað
átti ég að gera? Flýta mér burtu — kalla
á hjálp — lögregluna? Eða lemja og
hringja á dyrnar — sprengja hurðina,
i'eyna að komast inn? — Var það ekki
skylda mín að reyna að komast inn?
f sömu andránni rauk hurðin upp —
eða var rifin upp ■— og barn — ég gat
ekki greint hvað gamalt það var — en
það var barn, sem þeyttist út úr dyr-
unum. — Höfuðið var á undan.... Ég
gleymi aldrei þeim augum — ég sá í
raun og veru aldrei neitt annað af þessu
barni en skelfingarsvip augnanna, grát-
bólgnar kinnar og úfið, Ijóst hár — og
á eftir kom fótur með forugu, þykksól-
uðu stígvéli.... Og í næsta augnabliki sá
ég manninn allan, sem fótinn og stíg-
vélið átti. Það var stór, luralega vaxinn
maður, blóðhlaupin augun ætluðu að
springa út úr höfðinu. Munnurinn var
opinn, upp úr kokinu þrengdust einhver
óljós, dýrsleg hljóð — mitt á milli þess
-að vera org og snörl, — hvít froða var í
skegginu kring um munninn, og hárið,
mikið og dökkt, virtist standa upp á end-
ann, eins og á grimmum ketti, sem »set-
nr upp illskukamb«.
Hann hélt í fæturna á öðru bami —
þaðvarlítið, ekki meira en eins og þriggja
ára — höfuðið hékk niður og dinglaði til
°g það láku blóðdropar úr nefinu á því.
Maðurinn stóð óstöðugt á fótunum og
sveiflaði barnunganum til eins og hann
byggi sig undir að þeyta því út yfir
handriðið niður í uppganginn. — Megna
brennivínsfýlu lagði af honum, og þó ég
væri sama sem lamaður af skelfingu,
var mér undir eins ljóst, að maðurinn
var bandóður af drykkjuskap og reiði.
Mér varð það fyrst fyrir að grípa
barnungann. En um leið og ég kippti því
af honum missti hann sjálfur jafnvægið
og féll þungt út að riðinu, en það var
hrörlegt og það brakaði í því. Á meðan
hann var að ná jafnvæginu aftur, sá ég
allt í einu fjórðu veruna í þessum for-
garði Vítis, sem mér virtist ég vera kom-
inn í. Ég sá konu óljóst — í dyrunum —
hálfnakinn kvenmann. Fötin virtust hafa
verið flegin af henni. Eítthvað skauzt
eldfljótt fram hjá andlitinu á mér — ég
sá skuggann — eða var það sinaber,
nakinn handleggur? Það brast í hand-
riðinu og — maðurinn var horfinn —
og riðið hékk brotið. Ég heyrði orgið,
sem hann rak upp, þegar hann datt —
heyrði hann koma niður, velta lengra —
og svo varð þögn. Allt hafði þetta gerzt á
nokkrum sekúndum....
Ég stóð andspænis konunni í dyrunum,
rétti henni ósjálfrátt og hugsunarlaust
barnið, sem ég hélt á. Hitt barnið var
kornið á fjórar fætur — það þorði ekki
að rísa upp, en skreiddist eins og skað-
skotið dýr að fótum hennar, og ég sá
það hverfa inn um dyrnar.
Konan stóð og starði á mig. Augun
voru galopin og hreyfingarlaus. Andlitið
eins og stirðnað í hverjum drætti. Hún
hafði stóran marblett á hægri kinn, og
hárið hékk í flyksum, eins og það væri
hálf reitt af. Tárin streymdu án afláts
niður þetta hreyfingarlausa steinandlit
— en ekki einu sinni augnalokin titruðu.
... Skyndilega var eins og færðist líf í
þetta dauða andlit — óeðlilegt, vofeiflegt
líf. — Hún hallaði sér lítið eitt út úr