Nýjar kvöldvökur - 01.01.1934, Blaðsíða 50

44
NÝJAR EVÖLDVÖKUR
»dramatískur skáldskapur«, þar sem ægir
saman mörgum greinum listarinnar og
lýríkin helzt í hendur við athöfn á leik-
sviði.
Hulda er þegar orðin svo þjóðkunn
skáldkona að óþarfi er að fara um hana
mörgum orðum. Nærri því tuttugu og
fimm ár eru liðin síðan að hin fyrstu
kvæði hennar komu út og sum ljóð henn-
ar eru nú sungin um land allt. Menn tóku
fljótt eftir því, að þessi huldumær norð-
ur við íshafið átti undurþýðai og mjúka
hörpu og sló hana kunnáttusamlega og
þar héldust í hendur góðir vitsmunir og
næm tilfinning fyrir fögru máli. Allt er
fagu.rt hjá álfum og svo var um þessi
kliðmjúku, tárhreinu Ijóð hinnar íslenzku
sveitastúlku, sem alizt hafði upp við lind
og stekk og baðað sál sína í bláma lofts
og lagar, friði heiðardalsins og birtu
vorsins. Auk þess var það þá nærri því
einsdæmi, að kornung, íslenzk stúlka
birti eftir sig ljóðasafn. Mönnum hafði
þá naumast komið til hugar, að aðrar og
fleiri hugrenningar gætu hreyft sér í sál-
um ungra kvenna en þær, sem snerust
um matseld og þjónustubrögð.
Síðan þessi kvæði komu út 1909 hefur
Hulda gefið út mörg ljóðasöfn og smá-
sögusöfn, og sami ljúfi æskublærinn hef-
ur hvílt yfir þeim öllum. Margvísleg lífs-
reynsla hefur að sjálfsögðu hlaðizt á
herðar hennar. Hún hefir tekið sér hús-
móðurskyldur á herðar,er manni gefin og
á uppkomin börn. Þrátt fyrir þetta
hljómar ennþá hinn blíði og hreini
strengur æskunnar í brjósti hennar.
Þetta síðasta jóðasafn Huldu: Þú hlust-
ar Vör, er flokkur kenndaljóða, að mörgu
leyti einstæður í sinni röð í íslenzkum
bókmenntum. Það er algengt, að karl-
menn geri sér títt um ástir sínar í Ijóð-
um og útmáli þær í öllum þeirra marg-
víslegu víðáttum. Hitt er sjaldgæfara að
heyra rödd konunnar, sem ekki ætti að
hafa minna um þessa »guðdómlegu ko-
medíu« að segja. Við höfum ástríðu-
þrungin andvörp Skáld-Rósu í sundur-
slitnum vísuhelmingum. Hulda kemur
með heilan ljóðaflokk, þar sem hún hrær-
ir innstu strengi sálar sinnar við fót-
skör ástargyðj unnar og skriftar fyrir
henni sín helgustu leyndarmál. Það er
víða hrífandi fegurð yfir þessum línum.
Kvæðin eru misjafnlega viðamikil, eins
og slík kvæði verða að jafnaði. En þau
eru ósvikin, ekkert orðaskrúð eða sam-
píningur ímyndaðra tilfinninga, heldur
rödd úr djúpum hjartans, einlæg og
fölskvalaus. íslenzkar konur eiga hér
göfugan fulltrúa á ljóðaþingi Várar og
hugþekkar munu slíkar dætur gyðjunni,
þar sem hún hlustar á hjartaslög þeirra
úr höll sinni við hinn endann á friðar-
boganum. Maður dregur skó af fótum
sér og hlustar með á þetta»huldumál,
sem ástin á«:
»Senn styttist leið — í ljóma heiðum skín
þinn lundur, Vör, og’ kallar mig' til sín.
Ein hef eg gengið urð og flugabrúnir,
ein hvílst um nótt og lesið stjörnurúnir
og' hlustað alein þegar þögn gaf svar;
einmana vincl um vængi sterka beðið
sem völva ein á nóttu ljóð mín kveðið
er æfin blakti eins og ljóssins skar.
Ei fylgír neinn er feril sál skal hefja.
og’ fjarlægjast þau mörk, er villá og tefja.
Kom blessuð ró, er býr í þessum fjöllum,
þú blessuð dís, er ræður efstu höllum,
minn veika fót mun finna láta stig.
Þann hug, sem útsýn fegri og fegri þráir
þú, frjáls af duftsins skugga eigi smáir,
þín líkn sér þá, sem leita og biðja þig.
Sjá, allt er þitt, sem ung í dölum fann ég
og allt, er þrautum treyst á leiðum vann ég«.