Nýjar kvöldvökur - 01.01.1957, Blaðsíða 45

N.Kv.
ÆGIR OG BREZKI TOGARINN YORK CITY
31
yi'ði tekið fyrir dóm. Ekki vildi togaraskip-
stjórinn samþykkja það. Enski foringinn
kveðst þá hafa sagt honum, að varðskips-
foringinn væri í fullum rétti að taka hann,
en kæmi í ljós að taka togarans væri ekki
réttmæt, ætti skipið rétt til bóta. Ennfremur
kveðst hann hafa tekið fram við varðskips-
foringjann, að færi svo, að taka togarans
reyndist óréttmæt, áskildi brezka stjórnin
sér rétt til fullra tjónsbóta.
Eftir þetta fór brezki foringinn yfir í
skip sitt, og skömmu síðar héldu öll skipin
af stað áleiðis til Reykjavíkur.
Hér verða nú málsatvik ekki lengur rak-
in, enda þótt margt, sem fram kom í réttar-
höldunum, sé ennþá ósagt.
Eins og áður er sagt, neitaði togaraskip-
stjórinn sekt sinni.
Að lokum skulu svo stuttlega rakin þau
atriði, sem skipstjórinn byggði sýknukröfu
sína á. Sökum fyrri kynna af íslenzku rétt-
arfari hefur honum verið vel kunnugt um,
að hér gilti sú regla, að skortur sönnunar-
gagna kæmi ætíð sakborningi í hag. Þess
vegna hefur hann lagt sig og skip sitt í hættu
til þess að torvelda sem mest sönnunar-
skyldu varðskipsins. Ilann virtist hafa trú-
að því, að ratsjártæki varðskipsins væri ó-
virkt, og með því að slaga sitt á hvað út frá
iandi, þótt hann væri undir skothríð frá
varðskipinu, hefur liann viljað torvelda all-
ar staðarákvarðanir, en þær voru undir-
staðan undir sekt hans eða sýknu.
Ekki er útilokað, að það hefði tekizt, ef
varðskipsforingjarnir hefðu ekki verið
störfum sínum vaxnir og framkvæmt þau
með nákvæmni og fullkominni hugarró,
undir þessum erfiðu og æsandi kringum-
stæðum.
En lítum nú á helztu röksemdir hins sak-
borna skipstjóra.
Hann hélt því fram, að dufl varðskips-
ins, sem sett var út kl. 15.03, hafi verið
miklu nær landi en togarinn var þá, og
miklu lengra landmegin við togarann en
varðskipsmennirnir vilja halda fram. í því
sambandi benti hann á, að fjarlægðin frá
varðskipinu til togarans var samkvæmt rat-
sjártæki þess kl. 14.45 3þ^> sjómíla. Þótt
varðskipið hafi siglt í átt til togarans með
fulltri ferð allan tímann frá kl. 14.45 til kl.
15.00, er vél varðskipsins var stöðvuð, gat
varðskipið ekki hafa farið nema 2.4 sjómíl-
ur á þeim tíma miðað við 12 sjómílna
hraða á klukkutíma og beri þá að hafa í
huga, að samkvæmt véladagbók varðskips-
ins var ekki sett á fulla ferð fyrr en kl.
14.50. Samkvæmt því hafi varðskipið í
mesta lagi verið búið að sigla út 2 sjómílur
kl. 15.03, þegar duflið var sett út.
Þetta sanni framburður skyttu varðskips-
ins, sem borið hafði fyrir réttinum, að er
fyrsta kúluskotinu var skotið kl. 14.58, hafi
íjarlægðin til togarans verið 3000 metrar,
en 2. stýrimaður hafi gefið skyttunni þess-
ar upplýsingar kl. 14.58, samkvæmt því
sem ratsjá skipsins sýndi þá. Fimm mínút-
um síðan setti varðskipið niður duflið, en
vél varðskipsins var stöðvuð kl. 15.00,
þannig að mikið hefur dregið úr ferð þess
frá kl. 15.00 til kl. 15.03.
Varðskipið hafi því ekki farið fulla ferð,
nema frá kl. 14.58 til kl. 15.00 eða í 2 mín-
útur. Varðskipið fer 12 sjómílur á klukku-
tíma og 121/2 sjómílu, er vélin er knúin til
hins ýtrasta. Sé því gengið lit frá, að 3000
m. séu á milli skipanna kl. 14.58, jafngildi
það hér um bil 1% sjómílu. Varðskipið geti
því ekki hafa farið nema % til % úr sjó-
mílu frá kl. 14.58 og þar til duflið var sett
út. Með þessu sé sannað, að togarinn var kl.
15.03 meira en 1 sjómílu utar en þar sem
duflið var sett út, en það sýni, að hann hafi
verið utan við landhelgislínuna, eða í versta