Sumargjöf - 01.01.1905, Blaðsíða 14

Sumargjöf - 01.01.1905, Blaðsíða 14
grein firir verandinni. En birjunin er sett af handa- hófl og rökin eru hugarburðui' um, að allir lilutir, jörðin og sjórinn og himininn og endalaus geimurinn, hafl sálarlíf i líkingu við manninn. Þegar ég meiði einhvern viljandi, þá er það af reiði eða hatri, og það veií ég vel. En ef annar meiðir mig, þá tel ég það sjálfsagt, að eins hafl verið ástatt i geði hans, áður en hann gerði það, eins og í mínu skapi, áður en ég frem sama verk. Þetta ræð ég af sjálfum mér. En áður en reinslan liefir sínt mér, að maðurinn sé ólíkur steininum, þá hefi ég eins mikla ástæðu til að halda að steinninn sé reiður, ef hann meiðir mig. Maðurinn birjar með að hugsa aðra í líkingu við sig og sér ekki að það er rangt, fir en haiin rekur sig áþreifanlega á það. ]Jetta stiðja einnig draumar og spegilmindir og annað, er auðveldlega getur glapið þeim sin, sem kunna ekki að meta ástæður né heldur rekja réttan orsakaferil viðburðanna. Þetta er á beinskuskeiði visindanna. En þegar þau komast á unglings og þroska aldur, fara þau að reina að skira náttúi'una með sjálfri sér, þ. e. tínna orsakarsam- bandið milli hluta og viðburða. En first er þessi viðleitni í brotum og er oft af brugðið, en seinna verður úr henni lögmál, sem engum skinsömum og mentuðum manni dettur i hug að óhliðnast. Þessi viðleitni hefst hjá Grikkjum um 600 ái'um f. Kr. Voru þar uppi margir heimspekingar, liver fram af öðnun. En heimspeki þein'a er ófullkomin. Þar leggur hver þá höfuðskepnu eða náttúruafl til grund- vallar, sem lionuin flnst mest til um. Þeir biggja ekki hver á annars kenningum né reina að hrekja þær. Og þó að margt sé þar vel athugað og komi lieim við kenningar þessarar aldar, þá kennir þó um
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92

x

Sumargjöf

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Sumargjöf
https://timarit.is/publication/547

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.