Sjómannadagsblaðið

Ukioqatigiit
Ataaseq assigiiaat ilaat

Sjómannadagsblaðið - 03.06.1962, Qupperneq 27

Sjómannadagsblaðið - 03.06.1962, Qupperneq 27
SELANDIA Rudolf Diesel verkfr. Þann 17. febrúar s. 1. minntust Danir merkilegs afmælis í iðnaðar og atvinnusögu lands síns. Voru þá liðin 50 ár síðan farin var reynnslu- ferð á hafskipinu „Selandía“, en það vakti þá mikla athygli og þótti hið mesta undraskip. Vélarnar í Seland- íu voru tvær 1250 hestorkur hvor. Svo vel reyndust vélar þessar, að þær urðu fljótlega skæður keppi- nautur eimvélanna einkum í skip- um, og seinna bæði í orkuverum á landi og járnbrautarvögnum. Sunn- ar í álfunni, í Hollandi, í Þýzkalandi og víðar, höfðu dieselvélar verið smíðaðar og settar í skip, en þær höfðu ekki reynst vel. Þýzk diesel- vél sem átti að fara í herskip sprakk t. d. í sundur þegar hún var reynd á verkstæðinu. Hin fyrstu stóru aldahvörf í sögu siglinganna urðu, þegar Robert Ful- ton sigldi eimskipi sínu niður Hud- son fljótið, skipinu með eldinn í botninum, eins og það var kallað þá. Það var 38 árum eftir að fyrsta eimvél James Watt var gangsett árið 1769. í full eitt hundrað ár hafði smíði eimvélanna þróast stig af stigi, og skipavélarnar náð mikilli fullkomn- un og gangöryggi. Næsta stóra byltingin á þessu sviði verður þegar þýzki verkfræðingur- inn Rudolf Diesel finnur upp há- þrýstimótorinn og fær einkaleyfi fyrir smíði á honum árið 1892. í mörgum löndum var unnið að full- komnun hans næstu árin, og meðal annars að gera hann snarvendann. En það var þá talin forsenda fyrir því að hægt væri að nota hann í skipum. Hin vel þekkta danska skipa og vélaverksmiðja B & W., hafði tryggt sér einkaleyfi fyrir Danmörku til þess að smíða dieselvélar árið 1898, og fyrsta vélin sem kom á markað- inn frá þeim (no I) var fullsmíðuð árið 1904. Var það 40 H. O. landvél. Vann B & W nú stöðugt að endur- bótum á vélum sínum, og meðal annars að gangskiftitækjum á þeim. Fyrir áeggjan og hvatningu for- stjóra danska Austurasíufélagsins hr. H. N. Andersen hófst verksmiðj- an handa um smíði á dieselvél í hafskip. Atti skipið að vera 400 lestir að stærð. I endurminningum H. N. Andersen segir meðal annars um þessi viðskipti: „Félagið byrjaði með því að semja um smíði á 400 lesta skipi, og taldi verksmiðjan sig ör- ugga um að geta smíðað dieselvél sem hæfði því. Viku seinna gerði fé- lagið eftirfarandi fyrirspurn. Þegar þér nú getið smíðað svona vél í 400 lesta skip, getið þér þá ekki eins smíðað svona vél í 1000 lesta skip? Jú reyndar, — var svarið. Og því þá ekki í 3000 lesta skip? Verk- smiðjan hikaði dálítið, en svaraði síðan að það mætti takast. Nokkr- um dögum síðar gerir skipafélagið enn fyrirspurn. Því ekki að smíða vél 6000 lesta skip með sama gang- hraða og um var talað? Eftir nokk- urn umhugsunarfrest kom játandi svar frá verksmiðjunni, hún treysti sér til þess. Og með því að 7000 lestir var álitið hentugasta stærðin, var samið um smíði á slíku skipi.“ Sýn- ir þetta hve fyrstu sporin út á þessa nýju braut voru stigin hikandi, mik- ið var í húfi. Nú er annað uppi á teningnum. A fyrri hluta nítjándu aldar, þeg- ar eimskipin komu fyrst til sögunn- ar, voru hinir reykspúandi stromp- Winston Churchill þáv. sjávarútvegsmalaráðh. skoðar Selandia við komuna til London 1912, ásamt forstjórum B & W og O. K. og skipstjóra skipsins. SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ 33.
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108

x

Sjómannadagsblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Sjómannadagsblaðið
https://timarit.is/publication/557

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.