Sjómannadagsblaðið - 01.06.1992, Side 39
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
37
verið þarna rétt hjá höfðu stoppað
þegar þeir heyrðu áreksturinn, annar
þeirra bauðst til að flytja okkur til
Aberdeen og vorum við fluttir um
borð í hann.
Það kom fyrir mig undarlegt atvik
um borð í togaranum. Við sátum allir
þröngt á bekk í miðri káetunni og ég
sat næstur stiganum. Líklega hefur
sigið á mig svefnhöfgi, nema ég segi
allt í einu. „Færið ykkur til, hann
Óskar er að koma niður stigann."
Óskar var einn þeirra sem fórust.
Siglt yílr fjöll
Jón Gíslason og Sigurjón Einars-
son áttu bátinn Fagraklett í smíðum á
Akureyri þegar Garðar fórst og bát-
urinn var tilbúinn til síldveiða síðla
sumars og við fórum á það skip
nokkrir af Garðari. Eftir áramótin
1943-1944 hófum við siglingar með
fisk. Það var 1945 sem við lentum í
ævintýralegu ferðalagi yfir fjöll og
firnindi á Fagrakletti, þrauthlöðnum
með 130 tonn af fiski. Við áttum að
sigla til Fleetwood og vorum komnir
niður í írska kanalinn þegar skeyti
kom um að við skyldum landa í
Aberdeen. Við vorum komnir all-
langt niður með vesturströndinni
þegar við fengum skeytið og það
myndi taka drjúgan tíma, ekki minna
en tvo sólarhringa að sigla norður
eftir aftur, norður fyrir Skotland og
suður með austurströndinni til Aber-
deen: Jón Sæmundsson var skipstjóri
en Ingólfur Þórðarson stýrimaður.
Ingólfur varð síðar kennari við Stýri-
mannaskólann. Eftir að þeir höfðu
rýnt í kortið var ákveðið að fara um
skipaskurð yfir Skotland og koma
niður í Maríufjörðinn, sunnan við
Pentil. Við komum að skipaskurðin-
um seint á laugardagskvöld og náð-
um ekki sambandi við nokkurn
mann og morguninn eftir komumst
við að því að ekki var unnið á sunnu-
degi og urðum við því að bíða þarna í
30 tíma og snerist því ávinningurinn í
sólarhrings tap. Þarna er útfyri mikið
og um morguninn þegar við vöknum
stóð Fagriklettur, með 130 tonn af
fiski, á þurru á þremur steinum. Það
voru einir 4-5 metrar frá kili og niður
í sjó. Við flýttum okkur að setja á
skipið stög uppá bryggju svo hann
ylti ekki yfir frá bryggjunni. Þetta fór
allt saman vel og lögðumst við út á
höfn þegar báturinn flaut. Við héld-
um af stað snemma á mánudags-
morgunn og höfðum lóðs með okk-
ur.
Við höfðum engar spurnir af ís-
lenskum skipum, sem höfðu farið
þessa leið á undan okkur, en hins
vegar vissum við að danskir snurvoð-
arbátar fóru þessa leið ef þeir voru á
veiðum fyrir vesturströndinni, en
þeir voru allir minni og ristu grynnra
en Fagriklettur fullhlaðinn af fiski.
Fyrsti áfangi leiðarinnar var upp
bratta fjallshlíð, skógivaxna. Við
urðum að snúa sjálfir upp lokunum í
stiganum á gangspili, líku og smábát-
ar voru hífðir á heima. Mig minnir að
það væru einar 14 lokur upp. Svo
lauk brattanum, þá fór okkur að
miða betur, en skipstjórinn, sem var
óþolinmóður orðinn jók eitt sinn
ferðina, en rétt í því komum við í
beygju og keyrðum beint í skurð-
bakkann, en það kom ekki að sök,
skurðbakkinn var moldarveggur.
Þennan fyrsta dag náðum við Loch
Ness vatninu með skrímslinu fræga
og lágum þar um nóttina. Það var
þriggja tíma keyrsla yfir vatnið, en
svo tóku við lokurnar niður. Nokkru
eftir að við fórum af vatninu komum
við að sandhól og frá honum brött
sandskriða niður í skurðinn. Lóðsinn
sagði okkur að við þennan sandhól
væri grunnt og þá mátti finna að hann
taldi tvísýnt að við slyppum yfir það
haft, þar sem skip okkar risti svo
djúpt jafnhlaðið og það var. Jón skip-
stjóri dó ekki ráðalaus. Þegar við átt-
um eftir um 1-2 sjóm., að umræddu
sandhafti, hafði hann samband við
vélstjórann sem var Elías Benedikt
bróðir Helga Sæmundssonar rithöf-
undar, og bað hann að setja á fulla
ferð og gefa vélinni inn eins og hægt
væri og vera viðbúinn að stoppa
þegar hann hringdi niður. Jón bað
lóðsinn að segja sér nákvæmlega
hvar grunnið væri og gerði hann það
og þá sló Jón á stopp. Við að stoppa
svona snöggt lyftist báturinn og rann
yfir sandhaftið á mikilli ferð. Eftir
það gekk allt snurðulaust. Þó við
töpuðum sólarhring í tíma hefði ég
ekki viljað missa af þessari ferð, um-
hverfið var svo fagurt á leiðinni.