Sjómannadagsblaðið

Árgangur

Sjómannadagsblaðið - 01.06.1997, Síða 70

Sjómannadagsblaðið - 01.06.1997, Síða 70
70 SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ Sœdís IS-67. A henni komst Pálmi í návígi við tundurduflin inu. Menn sættu lagi að stinga sér út undir morgun, til þess að ná róðri fram yfir hina. Já, það var kapp í körl- um þá. Flotinn á Isafiðri var all stór um þetta leyti, en „Birnirnir" voru sjö. „Hugarnir" voru þrír, „Dísirnar“ voru fimm og loks voru „Stjömum- ar,“ sem voru þrjár. Það var hart sótt á öllum þessum bátum.“ Tiindurduflalagnir „Sædís var 15 lestir og því stund- uðum við landróðra á henni. Það voru talsverð umskipti að fara á svo lítinn bát af Sæbirninum. Á henni reri ég til ársins 1943, þegar ég tók við Jódísi, sem var nú nýjasta af „Dísunum.“ Með Jódísi var ég til 1946. Við á Sædísinni fiskuðum í skip sem komu vestur í stríðinu, bæði til Bolungarvíkur og Isafjarðar. Þessi skip sigldu svo með aflann til Eng- lands. Þetta voru bæði íslensk og út- lend skip, þar á meðal norsk. Nokkuð keyptu togararnir af okkur. Víst setti óhug að okkur þegar við fréttum af því að Bretar væru búnir að leggja tundurdufl á Djúpinu, bæði undir Ritnum og Straumnesinu. Við vissum aldrei nákvæmlega hvar dufl- in voru, en reyndum smám saman að gera okkur grein fyrir því og töldum að þau væru svo sem 15 til 20 mílur undan Rit. Þau voru lögð þarna á djúpri siglingaleið fyrir Straumnesið. Tilgangurinn var auðvitað að granda óvinaskipum sem kunnu að leggja leið sína þarna um. Aldrei vissum við nákvæmlega hve stórt svæðið mundi vera á hvern veg. Það er ansi mikill straumur úti af öllum þessum nesjum og þá ekki síst Straumnesinu. Lágu duflin það grunnt í að þau komu upp úr á fallaskiptum, „um liggj- andann,“ eins og við orð- uðum það fyrir vestan. Á norður- og suðurfallinu hefur straumurinn haldið þeim í kafi. Við höfðum fiskað talsvert á þessum svæðum áður, og það var freistandi að róa þarna út, vegna þess að það mátti heita friður á þessu svæði fyrir togurum og öðrum bátum almennt. Raunar var það svo á stríðs- árunum að fiskgengd jókst talsvert, og það hefur auðvitað verið vegna þeirrar friðunar sem stríðið hafði óhjákvæmilega í för með sér fyrir fiskinn.“ Strákarnir bliknuðu „Við vorum margsinnis að slíta lín- una á þessum tundurduflabúnaði og seinna sá maður hve við höfðum oft farið óvarlega, því við reyndum stundum — við Garðar Finnsson á Svandísi og ég á Sædísi — að fara í hring til þess að losa línuna af þessum fjanda. Áuðvitað bliknuðu strákamir svo, þegar þeir sáu hvað við vorum að fást við. Línan var þá föst á strengn- um sem tundurduflin lágu við. Eitt sinn sáum við glitta í sjálft tundurduflið rétt undir hælnum á bátnum. Hefði línan flækst á takka á þessu hefði varla verið að sökum að spyrja. Þessi dufl voru stórar kúlur, þó fremur perulaga. Var lok á þeim efst, en takkar í kring. Aldrei varð samt slys af þessu og líklega hafa bátarnir verið nógu smáir til þess að við sigldum ofan við dufl- in. Á Djúpinu gerði oft heilmikil veð- ur og þá slitnaði þetta upp og var á reki um Djúpið. Við vissum auðvitað af þessu og því voru menn stöðugt á verði og skimandi fram fyrir bátinn í sjóferðunum. Við sáum tundurduflin líka iðulega á reki þarna um sjóinn. Við komum auga á margvíslegt rekald í þessum ferðum, sem minnti á að mikil átök áttu sér stað úti á hafinu. Við sáum oft látna menn í bjargbelt- um. Ég minnist þess að eitt sinn tók ég upp lfk úr sjónum og flutti með mér í land. Á líkinu voru skilríki. En það kom svo á daginn að Bretunum var ekkert um það gefið að við værum að hirða þetta upp og létum við það eiga sig upp frá því. Nei, ég varð aldrei var við átök úti fyrir Djúpinu, skothríð eða þess hátt- ar, en við sáum þessar skipalestir oft. Einu sinni rákumst við á stýrishús af færeyskum báti, sem greinilega hafði verið skotinn niður eða lent í ein- hverju hernaðartóli.“ Hurð skall nærri hælum „Jú, rétt er það. Það gerði oft hörð veður á okkur á Djúpinu á þessum árum og mætti rekja margar sögur af því. Ætli við höfum þó ekki verið einna hættast komnir árið 1943 þegar ég var í mínum fyrsta róðri á Jódísi, en hún var aðeins stærri en Sædís, eða 16 tonn. Við vorum staddir N-NA af Ritnum, einar 20-25 mflur, og áttum eftir að draga fjögur tengsli, þegar vélin hjá okkur snarstöðvast og við fáum hana ekki í gang aftur, hvernig sem reynt var. Komið var versta veð- ur og fór harðnandi. Við heisum því segl og reynum að halda í áttina að Djúpi, en fljótlega brotnar bóman af stórseglinu og við gátum ekki notað það lengur. Vorum við nú bara með messa og fokku, sem mátti segja að nægði, því alltaf herti vindinn. Þegar við vorum komnir þvert út af Straum- nesinu, sjáum við til bresks togara að skrapa úti af Aðalvíkinni. Við kyntum bál til þess að gera vart við okkur, en erfitt var að kveikja eld- inn, því nú var komið ofsaveður og norðanstormur. En togarinn sinnti okkur ekkert, þótt hann hljóti að hafa séð þetta. En okkur tókst að komast innar í Djúpið og inn að Miðleiti, sem er eitt þriggja leita á Stigahlíðinni. Vorum við að reyna að kúvenda fleytunni til þess að geta siglt út aftur og fyrir Stigahlíðina, til þess að ná fjörðunum fyrir vestan og forðast að reka upp í hlíðina. En þá var Ríkharð, sem Björgvin Bjarnason átti, eftirlitsskip fyrir vestan. Bar hann að í þessum svifum og hafði verið að leita að okk-
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108

x

Sjómannadagsblaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Sjómannadagsblaðið
https://timarit.is/publication/557

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.