Eimreiðin - 01.05.1969, Síða 44

114
EIMREWIS
ina koma til sögu, veiðarnar breytast ár frá ári. Hann kennir á
sjálfum sér strit og áhættu hins tvísýna leiks við að bjarga bátnum
úr öldurótinu í ofviðri með mannafli einu saman; fyrir mörgum ár-
um laskaðist hann í baki í slíkum hamförum, og síðan getur hann
ekki á heilum sér tekið; hann getur ekki farið á sjó og verður að
ganga í spangavesti til að styrkja bakið. Það var mikil mannraun
að setja bátana í brimrótinu áður fyrr, þegar hlaupa þurfti fyrir
borð á réttu augabragði og setja síðan undir þá bakið og þoka þeim
fet fyrir fet upp eftir fjörunni.
En þótt Jens Röge beri þannig menjar starfs síns og erfiðis stéttar
sinnar í þess orðs fyllstu merkingu, er hann heill í lundu og sátt-
ur við guð og menn. Hann á hlut í bát með tengdasyni sínum, getur
dútlað ýmislegt við fisk og veiðarfæri, og tryggingar bæta honum
örkumlin að nokkru. Hann þekkir raun og gæfu þessa lífs; kona
hans bjó lengi við heilsuleysi, og síðan missti hann hana langt
um aldur fram. En nú er hann fyrir áratug kvæntur öðru sinni, og
konan, sem hér gengur um beina með hýru í svip og viðmótshlýju
í fasi, og ungur sonur þeirra, er lífsfylling hans og hamingja. Það er
slík mildi og þreklyndt jafnvægi í fari þessa alþýðumanns, að við-
ræður við hann eru mannbætandi.
Uppgrip eru sjaldan í veiðum hér á sandströndinni, ábatinn
er enginn stórgróði, en fiskimennirnir komast sæmilega af. Stund-
um þarf hið opinbera að hlaupa undir bagga, ef illa árar, eins og
dæmin eru annars staðar. Áhöfnin er alla jafnan eigandi bátsins og
skiptir ágóðanum í hlutfalli við framlag. Stórútgerðarmenn eru
fáir hér á ströndinni, a. m. k. í smáþorpunum. Þegar bátarnir koma
að landi síðdegis, er fiskurinn settur á vörubíla, og síðan er honum
ekið alla leið suður til Esbjerg. Frá Tókaströnd eru þetta meira en
200 kílómetrar, svo að það gefur auga leið, að hér er um alldýran
flutning að ræða. Aflinn er síðan seldur á uppboði í Esbjerg.
Að sjálfsögðu bætir mikið úr skák við fiskflutningana þessa löngu
leið frá smáþorpunum á Norðvesturströnd Jótlands, að vegir eru
allir malbikaðir og að langmestu leyti sléttir. Á síðustu áratugum
hefur verið gert stórátak í malbikun vega á Jótlandi. Við ókum land
ið þvert og endilangt og ótal krókaleiðir, en komum varla á ómal-
bikaða braut. Jens Röge segir, að þetta sé stórmunur, og þá ekki
sízt vegna ryksins. Hann lýsir fyrir okkur með miklum áherzlum
mekkinum, sem áður fyrr lá yfir öllum leiðum hér um slóðir urn
helgar, þegar umferðin var mest. En þetta þekkjum við íslendingar,