Eimreiðin - 01.05.1969, Síða 46

116
EIMREIÐIS
við skreppum ekki til Hanstholm og skoðum mannvirkin þar. Hann
ítrekar þetta, þegar við kveðjum þau hjónin undir miðnætti. Hanst-
holm verður arftaki allra þessara fiskiþorpa á sandströndinni, seg-
ir hann. Hér verður bara baðstrandarlíf á sumrin í framtíðinni.
Fiskveiðar frá hafnlausri sandströnd eru áreiðanlega hverfandi
atvinnuvegur.
Daginn eftir ökum við til Hanstholm, um 30 kílómetra leið.
Veður er ekki ákjósanlegt fremur en fyrri daginn meðan á dvöl
okkar í Lyngbæ stendur; þokuloft, svo að jaðrar við regn. En förin
er lærdómsrík og færir okkur heim sanninn um marga merkilega
hluti í sögu og athafnalífi Jótlands.
Hanstholm er smábær á öxlinni miklu, sem Jótland rekur út
í Norðursjó sunnan við Kveinstafaflóa, eða öllu heldur sunnan við
smávoginn, Víkina, sem er framhald flóans. Er hann um 20 kíló-
metra frá Thisted; 12 þúsund manna fornum hafnarbæ við Lima-
fjörð. Öll vesturströnd Jótlands, frá Skaga suður að landamærum
Þýzkalands er um 400 kílómetra löng, og á allri þessari miklu strand-
lengjulengju er aðeins ein stór höfn, Esbjerg, en hún er sunnar-
lega á ströndinni. Erfitt hefur verið um hafnargerðir á þessari
strönd, þótt nokkrar smærri hafnir hafi verið gerðar á stöku stað,
og þá fyrst og fremst fiskihafnir.
Langt er síðan Jótar norðan Limafjarðar tóku að impra á því,
að nauðsynlegt væri að gera fullkomna fiski- og útflutningshöfn á
vesturströnd Norður-Jótlands. Þannig komst Hanstholm til sög-
unnar. Fljótlega fengu menn augastað á þessum litla bæ á rim-
anum milli Norðursjávar og Limafjarðar sem verðandi hafnarborg.
Og þegar við ökum og göngum um bæinn, dylst okkur ekki, að
margt er hér í vonum og miklar framkvæmdir á döfinni. Stórvirkar
vélar og kranar trjóna við sjóinn, ný hverfi eru í smíðum uppi á
hæðinni, og sum húsin standa tilbúin og bíða eftir íbúunum. Hanst-
holm er bær, sem verður byggður eftir skipulagi frá grunni. Þetta er
bær, sem hrópar á fólk, og bæjaryfirvöld hér gera allt, sem í þeirra
valdi stendur til að fá fólk til að flyjast hingað. Stærsta auglýsingin
var virðuleg athöfn í bænum, þegar fiskihöfnin var formlega tekin
í notkun fyrir aðeins tíu dögum. Sjálfur Danakóngur opnaði höfnina
með ræðu, og ráðherrar og ýmsir fyrirmenn komu með fríðu föru-
neyti hvaðanæva að úr landinu.
En hverfum nú aftur til sögunnar. Saga Hanstholm er saga þraut-
seigju og baráttu, ósigra og sigurvissu. Inn í hana fléttast stjórnmála-