Eimreiðin - 01.05.1969, Qupperneq 47

flSKVElÐAR Vlfí SANDSTRÖNDINA
117
átök og héraðarígur, dugnaður einstaklinga og heilar heimsstyrj-
aldir. Upplýsingar mínar hér eru byggðar á plöggum og teikningum,
sem bæjarverkfræðingurinn í Hanstholm, Áki Hólm, lét mér góðfús-
lega í té.
Þessi saga hefst fyrir hálfri öld, þótt hún eigi sér áratuga að-
draganda. Árið 1917 eru þau lög sett af danska þjóðþinginu, að
atvinnumálaráðherra er heimilað að láta gera fiskihöfn við Hanst-
holm, og mátti verja til þess um lly2 milljón króna. Þetta á
fyrst og fremst að verða neyðarhöfn fyrir fiskimenn strandþorpanna.
En verkið sækist seint. Mörg Ijón eru á veginum, hafnarstæðið sein-
unnið og óöruggt, sandurinn ótryggur og fáir ráðamenn heils hugar
að baki verkinu. í aldarfjórðung er þó unnið að framkvæmdum og
langir hafnargarðar steyptir. En þá taka Þjóðverjar Danmörk og
banna frekari framkvæmdir í Hanstholm. Þegar farið er að huga
að verkinu eftir stríðið, kemur í Ijós, að hafnargarðarnir eru meira
og minna laskaðir og 7 milljónir fara í viðgerðir einar. Nú koma
ný öfl til sögu: Hvers vegna höfn í Hanstholm? Mun hún draga
frá öðrum höfnum? Þaðan er stytzt til Englands og Noregs. Hvað um
Esbjerg eða jafnvel Kaupmannahöfn? Nefnd fær málið til athugunar.
Meirihluti hennar kemst að þeini niðurstöðu eftir 6 ára starf árið
1954, að höfn skyldi byggð í Hanstholm. En íbúarnir eru ekki af
baki dottnir, þeir heimta rannsókn, deilur rísa, deilur hjaðna, önnur
nefnd er sett á laggirnar árið 1955, og 4 árum síðar skilar hún nýju
áliti: Höfn skal byggð í Hanstholm, og ekki aðeins fiskihöfn, heldur
einnig innflutnings- og útflutningshöfn, er sé 8y2 metri á dýpt.
Um þetta eru sett lög árið 1960. Sigurinn er unninn. En þetta er
sigur á pappír. Nú þarf að láta hendur standa fram úr ermum. Og
það hefur verið gert í Hanstholm, með góðum stuðningi stjórn-
valda. Og hér gefst á að líta: Miklir brimbrjótar og hafnargarðar
teygja sig frá sandoddanum langt út í Norðursjóinn og mynda stóra
ytri höfn, breiðir þvergarðar eru milligerði ytri og innri hafnar,
en bólverk, bakkar og garðar hringa sig um tvískipta innri höfnina,
fiskihöfnina að austan, verzlunarhöfnina að vestan. Þegar út- og
innflutningshöfnin er fullgerð, verða hafnarbakkarnir 1,2 km. á
lengd, svo að legurými er mikið. En í fiskihöfninni er þegar pláss
fyrir 500 vélbáta. Vöruskemmur, olíutankar og uppboðssalir ofan
við bakkana eru í samræmi við þetta.
Svo litla hugmynd um þetta risahafnarmannvirki gefa eftirfar-
andi tölur: í hafnargerðina hafa þegar farið 33.000 tonn af sementi,