Ægir - 01.01.1934, Blaðsíða 40

34
ÆGIR
Um mörg ár hafa færeyskir fiskimenn
fullyrt, að við Fœreyjar væri stundum
y>íslandsþorskura, sem þekkja mætti frá
þorski þeim sem á heima við Færeyjar,
á ýmsum sérstökum einkennum. Fiski-
rannsóknirnar höfðu þó hingað tilaldrei
fengið merkta þorska, sem höfðu farið
frá íslandi til Færeyja eða öfugt. En fær-
eyskir íiskimenn, sem hafa svo glöggt
auga fyrir mismuninum á þorski frá
ýmsum sviðum, hafa auðsjáanlega séð
rétt, því að nú eru loksins komin merk-
in af tveim hinum fyrstu íslands þorsk-
um ; þau voru tekin af þorski, sem veidd-
ist úti fyrir Myggenæs og Fugley.
Margt bendir á það, hvað þorskinn
við Færeyjar-ísland-Grænland snertir, að
um tímabil sé að ræða, er meiri hreyf-
íng sé á fiskstóðinu, en áður var um
langt skeið; en vér verðum enn í mörg
ár og með miklum erfiðismunum, að
safna athugunum, svo að vér einhvern-
tíma í framtíðinni getum náð svo langt,
að vér getum með vissu sagt, hvenær
breytingar, er þýðingu hafi fyrir fisk-
veiðarnar, muni verða og hvernig þess-
ar breytingar muni haga sér.
Enn þá vita menn ekki nákvæmlega
hverja leið þorskurinn fer frá Grænlandi
til Islands eða öfugt. Vér vitum, að hann
leggur af stað frá Grænlandí á tímabil-
inu milli októberogfebrúar—marz. Fyrstu
grænlenzku þorskarnir, sem vart hefur
orðið við ísland, hafa veiðst í lok febrú-
armánaðar, flestir þó um hrygningartím-
ann í apríl—mai. Vér vitum einnig, að
nokkuð af þeim þorski, sem hrygnir
við Vestmanneyjar, getur sýnt sig við
V-Grænland c. 3 mánuðum síðar; hann
hefur eflaust lagt af stað til Grænlands,
þegar eftir að hann hafði lokið hrygn-
ingunni. Sökum þess að lítill sem eng-
inn hafís var í sumar er leið við aust-
urströnd Grænlands gat »Dana« gert það
sennilegt með bergmálsdjúpmælingum,
að þar með ströndinni, að minnsta kosti
frá c. 64° til c. 60°, sé mjótt grunn eða
hryggur, með dýpi frá c. 170 til 240
metra, 20—30 sjómilur út frá ströndinni;
út að Grænlandshafi er brúnin mjög
brölt niður að 1500 metrum eða dýpra
en á milli grunnsins og lands virðistþar
á móti vera áll, með allt að c. 600 metra
dýpi og eftir honum streymir ískaldur
heimskautssjórinn. Á sjálfu þessu mjóa
grunni eða hrygg, kippkorn frá strönd-
inni, mun þorskurinn þó liklega i flest-
um árum geta fundið hæfilega mikinn
hita og ef til vill má hitta hér þorsk-
torfurnar, sem eru á leið til íslands eða
frá, ef fiskað væri á réttum tíma ársins
og ef þá vœri auðið að fiska þar, vegna
íss og storma. Öll ár leyfir ísinn það þó
ekki. Sá Grænlandsþorskur, sem fyrst
verður vart við ísland, veiðist úti fyrir
Vestfjörðum og verið getur, að þangað
heini honum leið hryggurinn, umtalaði,
sem gert er ráð fyrir að sé þar og nær
máske með Austur-Grænlandi norðurað
hrygg þeim er tengir saman Island og
Grænland, þar sem hin þekktu þorsk-
mið »Halinn« eru. Sé þetta svo, þá mun
mega fá mjög eðlilega skýringn á þvi,
hvernig þorskurinn ratar frá Grænlandi
til íslands eða öfugt. Maður spyr ósjálf-
rátt: er nokkur greið gata fyrir þorsk-
inn frá íslandi til Grænlands, sem hann
getur auðveldlega og eðlilega farið eftir,
þau árin sem hiti og straumar eru hag-
stæðir? Sé svarið jákvætt, verður miklu
auðveldara að skilja ferðalagið og það
verður líka miklu auðveldara að færa
sér þessa þekkingu í nyt, ef til veiði-
framkvæmda kæmi, en ef þorskurinn frá
íslandi dreifir sér yfir mestan hluta
Grænlandshafs á ferðum sinum milli
Grænlands- og Islandsmiða.
Fái nú fiskimaður, sem les þetta um