Ægir - 01.01.1941, Blaðsíða 28

22
Æ G I R
Tafla VII. Síldarverksm. í árslok 1940
og afköst þeirra í málum á sólarhr.
1. Verksm. hf. Síldar og fiskimjölsverk-
smiðja Akraness, Akranesi ......... 700
2. — rikisins SRS, Sólbakka ........... 1 300
3. - hf. Kveldúlfur, IlestejTÍ......... 1 300
4. — hf. Djúpavík, Djúpuvik ........ 4 800
5. — ríkisins SR30, Siglufirði ........ 2 600
6. — ríkisins SRN, Siglufirði ........ 4 800
7. — ríkisins SRP, Siglufirði ........ 1 600
8. — Siglufjarðarkaiipst. (Grána), Sigluf. 400
9. ----(Rauðka), Siglufirði ............. 1 000
10. — hf. Kveldúlfur, Hjalteyri ........ 7 200
11. — hf. Síldaroliuvcrksm., Dagv.eyri .. 1100
12. — lif. Ægir, Krossanesi ............. 3 000
13. — Síldarverksmiðjufélagið á Húsavik 400
14. — ríkisins SRR, Raufarliöfn ......... 6 200
15. — hf. Sildarverksm. Seyðisfjarðar ... 700
16. — hf. Fóðurmjölsverksm. Norðfjarðar
Neskaupstað ......................... 700
Mál samtals 37 800
ur á að hún yrði reist. Loks á Alþingi
1939—40 var samþykkt frumvarp nú-
verandi atvinnumálaráðlierra þess efnis,
að verksmiðjan skyldi l)yggð og afköstin
aukin í 5 000 mál.
Viðbót þessarar verksmiðju þýddi
það, að vinnsluafköst síldarverksmiðj-
anna jukust úr 32 800 málum í 37 800
mál á sólarhring (sbr. töflu VII). En það
er eins og við hverja aukningu á verk-
smiðjum komi æ ])etur i ljós, live langt
við erum enn á eftir í kapphlaupinu við
síldina. Aldrei hefir þetla komið eins
áþreifanlega í ljós og á sl. sumri.
Bræðslusíldaraflinn á íslenzk skip og
leiguskip nam alls um 2 470 000 hl„ og
er það um 500 000 lil. meira en mesti
afli áður, en það var árið 1937, en miðað
við næsta ár á undan er aukningin um
130%. Þetla geysilega aflamagn kom á
land þrátt l'yrir það, að skipin væru nú
færri en árið á undan og sérslaklega þó
smálestatalan mikið lægri.
Þegar nokkrum dögum eftir að veiðin
liófst, fóru að verða örðugleikar á losun
við verksmiðjurnar og brátt kom svo,
að alger stöðvun veiðiflotans var óum-
flýjanleg, þar eð síldin í þróm verk-
smiðjanna lá undir skemmdum. Þann
30. júní skeði það, sem aldrei Iiefir skeð
áður í sögu síldveiðanna á Islandi, að
allsherjarveiðihann var sett á og skyldi
engum heimil veiði í 4 sólarliriuga eftir
löndun, en það þýddi raunverulega alll
að 9 daga slöðvun flestra skipanna,
vegna þess að þau þurftu að híða allt að
5 dögum eftir löndun þegar mest harst
að. Áður en þetta skeði, liöfðu allar verk-
smiðjur verið settar í gang, en tvær voru
ekki starfræklar í hyrjun vertíðarinnar.
Voru það Ivrossanes- og Sólbakkaverk-
smiðjan. Með Ivrossanesverksmiðjuna
var málum þannig liagað, að þar sem
hún er eign norsks félags, en forráða-
menn þess tepptir í heimalandi sínu
vegna styrjaldarinnar, var lmn ekki
starfrækt. Er það kom í ljós, hve miklii'
erfiðleikar yrðu á móttöku hins gífur-
lega afla, tóku Ríkisverksmiðjurnar þá
verksmiðju á leigu til að hæta þannig úr
að* einhverjuleyti. Þó var eigi mögulegt
að nota verksmiðjuna að fullu, þar eð
nokkur hluti af lýsisgeymum hennar
voru enn tepptir frá fyrra ári. Þó gat
hún lekið á móti 115 944 hl., og þannig
létt að verulegu leyti undir.
Upphaflega mun það hafa verið ætl-
unin að reka ekki Sólhakkaverksmiðj-
una i sumar, en vegna liinnar miklu
veiði var þó horfið að því, og var þá
svo komið, að allar sildarverksmiðjur
vestan- norðan og austanlands tóku á
móti sild, eins jog sjá má á töflu VIII-
En það kom fyrir á þessari vertíð, sem
ekki hefir verið áður, að skip sigldu
með fullfermi alla leið til Akraness
og lönduðu þar í verksmiðjuna. Nam