Ægir - 01.01.1941, Blaðsíða 30

24
Æ G I R
vildu þeir að sú verksmiðja gæti unnið
úr 10 þús. málum á sólarhring. Árið
1936 hafði verið stofnað félag' meðal
síldarútvegsmanna, Samvinnufélag síld-
veiðiskipa (SSS), með það fyrir augum
að koma upp nýrri verksmiðju. Af því
varð þó elcki í það skipti, en nú var
þetta vakið upp aftur. Var hugmyndin
sú, að útgerðarmenn legðu sjálfir fram
nægilegt fé til verksmiðjunnar. Hvort
þetta verður framkvæmt er ómögulegt
að segja um að svo stöddu, en útséð
virðist um að ný verksmiðja verði komin
upp fyrir næstu síldarvertíð. Þrátl fyrir
það virðist tillagan um nýjar verk-
smiðjur hafa mikið lil síns máls og
reyndar alveg sjálfsögð, ef við eigum
að geta hagnýtt í svo ríkum mæli, sem
sjálfsagt er, þau feikna auðæfi, sem síld-
veiðin hefir að hjóða.
Hin tillagan, eins og áður er sagt,
miðar að því að koma í veg fyrir óeðli-
leg vinnslutöp vegna skemmda í síld-
inni. Er þar fyrst að minnast á kælingu,
sem er nokkuð þekkt hér á landi af til-
raunum. Voru i sumar gerðar tilraunir
á Siglufirði með þessa geymsluaðferð
með góðum árangri. Má vænta, að þeim
tilraunum verði haldið áfram, þar til
það hefir sýnt sig endanlega, hvert gikli
þessi aðferð hefir.
Hin aðferðin byggist á öðru megin-
atriði, sem sé ekki að verja síldina
skemmdum, heldur að koma í veg fyrir
vinnslutap á skemmdri síld. Er þar
notað efni við suðu sildarinnar, er nefn-
ist „Aquacide“, sem gerir það að verk-
um, að vinnslutap verður ekki, eða nær
því ekkert, þótt síldin sé lalsvert gömul,
og framleiðslan líður ekki. Hefir efni
þetta verið notað i Bandarikjunum með
g'óðum árangri. Reglulegar tilraunir
voru fyrsl gerðar með það hér á landi
við ríkisverksmiðjurnar á s.l. sumri.
Var það Ingi H. BjjaCnason efnafræð-
ingur, sem sá um tilraunirnar, enda
hafði Iiann kynnt sér þetta i Bandaríkj-
unum og komið með efnið í tilraun-
irnar með sér, er hann kom að vestan á
s. 1. sumri, en hann hefir starfað á rann-
sóknarstofu jFiskifélagsins síðan. Gáfu
þessar tilraunir góðan árangur.
Það er ekki að efa, að hvorttveggja,
það að byggja nýjar verksmiðjur og
koma í veg fyrir vinnslutöp af skemmd-
um síldarinnar, sé það sem stefna beri
að lil betri nýtingar á síldaraflanum, en
það verður að finna það hlutfall á milli
þessara tveggja leiða, sem tryggir hezta
nýtingu síldaraflans.
Á árinu voru fluttar út bræðslusíldar-
afurðir fyrir 21.6 millj. kr. og fór meiri-
hluti þess til Englands skv. fyrirfram-
gerðum samningi. Á fyrra ári nam verð-
mætið 12.7 millj. kr. Var verðið á síldar-
lýsinu ákveðið £ 23-0-0 pr. smál. en á
mjölinu £ 18-0-0 pr. smál., livorttveggja
cif. England. Á fjTra ári var verðið á þvi
lýsi, sem selt var fyrirfram £ 13-10-0 og
£ 14-10-0 pr. smál., en mjölverðið var til
maíloka £ 10-15-0, hækkaði síðan í júní
upp í £ 11-2-6. Er stríðið skall á varð ör
verðhækkun og í desember voru eftir-
stöðvarnar seldar til Noregs fyrir 280.00
kr. norskar pr. smál. f.o.b.
Um áramót voru enn eftir óseldar um
10 þús. smál. af síldarlýsi og eitthvað af
síldarmjöli, umfram það, sem umsamið
var við Breta. Hefir nokkuð af mjölinu
verið sell til U. S. A., en fyrir nokkru
lægra verð en fékkst í Englandi.
b. Saltsíldin.
Söltun síldar hófst nokkru seinna í
sumar en áður hefir verið. Þann 1. ág.
gaf Síldarútvegsnefnd leyfi lil söltunar
og er j)að 8 dögum síðar en árið áður.
Ástæðan til þessa var sú, að allt var