Ægir - 01.02.1946, Page 9

Æ G I R
31
undanfarin ár, eða frá því áður en styrj-
öldin hófst. Á styrjaldarárunum hefur ekki
verið um reknetjaveiði að ræða annars
staðar en i Faxaflóa og við Suð-Vesturland,
því fyrir Norðurlandi hafa reknetjaveiðar
ckki verið stundaðar svo teljandi sé. Varð
á þessu breyting á síðast liðnu sumri. Þegar
herpinótaveiðin brást í iok ágúst, hófu all-
margir bátar veiðar með reknetjum seint í
ágúst og í september, og voru þær veiðar
stundaðar mestan hluta þess mánaðar, auk
þess sem reknetjaveiði var mikið stunduð
í Faxaflóa og meira Iieldur en verið hefur
undanfarið. AUs stunduðu 84 bátar rek-
netjaveiðar í septembermánuði, en flestir
urðu þeir í ágúst 1944, aðeins 23.
Framan af árinu var meiri þátttaka af
hálfu íslenzkra skipa í isfiskflutningunum
en var árið 1944. Þessi aukna þátttaka átti
rætur sínar að rekja fyrst og fremst til þess,
að nú, í fyrsta skipti frá því árið 1941, var
islenzkum skipum heimilt að kaupa fisk,
hvar sem var á landinu, en á meðan brezka
matvælaráðuneytið sá um flutning á all-
verulegum hluta af fiskmagninu, sem flutt
var út ísvarið, voru margar af beztu höfn-
unum lokaðar fyrir islenzkum skipum, svo
sem hafnirnar við Faxaflóa. Voru því að
þessu sinni flest þau skip, sem hæf eru til
þessara flutninga, gerð út, og urðu þau flest
i marzmánuði, 38 að tölu, en höfðu orðið
flest 22 árið 1944. Þegar vetrarvertíðinni
lauk og fiskmagnið minnkaði, sem tiltækt
var til útflutnings, hættu flest þessara skipa
siglingum og fóru mörg þeirra á síldveiðar
um sumarið, en að síldveiðunum loknum
hófu sum þeirra siglingar aftur, í október
og nóvember.
Aflabrögð voru æði misjöfn á árinu og
slafaði það meðal annars af stirðum gæft-
um á vetrarvertíðinni, svo og af því, að sum
bezlu fiskimiðin í Faxaflóa voru lokuð af
hernaðarástæðum. Verður nánar komið inn
á aflabrögðin í sambandi við útgerðina í
binum einstöku fjórðungum liér á eftir.
Alls nam aflamagnið 330 480 674 lcg mið-
að við fisk upp úr sjó (sbr. töflu III). Sam-
anborið við árið 1944 hefur aflamagnið þvi
verið rúmlega 35% minna. Þessi geysilega
breyting á aflamagninu frá árinu 1944, st^f-
ar nær eingöngu af því, að síldveiðarnar
brugðust um sumarið. Sildaraflinn var að-
eins rúmar 60 þús. smáh, en um 220 þús.
smál. árið 1944, eða um 72% minni. Afl-
inn á þorskveiðunum var einnig nokkru
minni en verið bafði árið 1944, eða um 20
þús. smál., og samsvarar það um 7% lækk-
un frá árinu áður. Hefur fiskaflinn ekki
verið svo lítill frá því fyrir styrjöldina.
Hluti síldarinnar í heildaraflanum var
mun minni en hann hefur verið undanfarin
ár og var það bein afleiðing af þvi, að síld-
veiðarnar brugðust um sumarið. Nam hann
aðeins 18%, en hafði verið yfir 43% árið
1944. Hins vegar var hluti þorskins, sem
ýmist hefur verið hærri eða lægri en síldin
undanfarin ár, nú yfir 60%, en var árið
1944 urn 40%. Samanlagt voru því þorskur-
inn og sildin tæplega 80% af aflanum. Ann-
arra fisktegunda gætir því hlutfallslega lít-
ið, þó er ufsinn þeirra hæstur með rúmlega
8%, og er það nokkru minna en var árið
1944 og stafar af því, að togararnir lögðu
sig nú minna eftir ufsanum en verið hafði
áður, vegna þess að verðið á honum á hrezk-
um markaði lækkaði mjög mikið um sum-
arið. Hins vegar var karfaaflinn nær lielm-
ingi meiri en verið hafði árið áður, og nam
hann nú 4,5% af heildaraflanum. Steinbítur
var 2,7%, ýsa 2,2%, en allir flatfiskarnir
ekki nema um 2%, og er það hlutfallslega
meira en var árið 1944. Aukningin er þvi
nær eingöngu á lieilagfiskinu. Aðrar fisk-
tegundir eru ekki teljandi.
Sé sildin hins vegar ekki talin með, en
þorskveiðarnar taldar sér, kemur að sjálf-
sögðu nokkuð önnur mynd út hvað hlutföll-
in milli fisktegundanna snertir. Er þá hluti
þorsksins um 75%, ufsans um 10%, karf-
ans um 5% og steinbítur, ýsa og flatfiskur
eru með um 3% hvert.
Munurinn'á aflamagninu eftir árstíðum
var minni nú en verið hefur, sem stafar al'
því, hversu síldveiðin var litil. Þá mánuði,
sem síldveiðarnar liafa staðið yfir, aðallega
júlí og ágúst, hefur jafnaðarlega komið á