Ægir - 01.02.1946, Blaðsíða 13

Æ G I R
35
Meðalalýsi, kg Annaö lýsi, kg Lýsi samtals, kg
1944 1943 1945 1944 1943 1945 1944 1943
6 085 086 4 931 224 303 949 368 746 342 817 5 386 066 6 453 832 5 274 041 1
346 553 368 719 112 737 110 210 146 514 427 315 456 763 515 233 2
‘260 258 300 527 13 941 49 539 78 168 221 511 309 797 378 695 3
261 808 234 343 25 367 32 764 25 870 230 810 294 072 260 213 4
6 953 205 5 834 813 455 994 561 259 593 369 6 265 702 7 514 464 6 428 182
víðasl hvar afleit og tekur oft vikur og
jafnvel mánuði að ná sama árangri þar og
fá mætti á fám dögum við betri skilyrði.
Verður það æ ljósara, hve nauðsynlegt er
að komið verði upp tilraunastöð hér á landi
fyrir útveginn, þar sem gera má tilraunir á
iðnaðarmælikvarða.
Eftir lok styrjaldarinnar í Evrópu á síð-
astliðnu ári, bárust hingað fréttir um nýja
hræðslutækni, sem farið væri að nota og
fullreynd hefði verið á styrjaldarárunum á
Norðurlöndum. Var liér um aðferð að ræða,
sem byggðist á sömu grundvallaratriðum
og aðferð sú, sem getið var hér að framan.
Er lítill vafi á því, að á næstu árum mun
iifrarbræðsla við þrýstisuðu ryðja sér til
rúms hér á landi.
t Bandaríkjunum var fyrir nokkrum ár-
mn farið að framlciða B-vitaminrikan fóð-
urbæti lir soði, eða iímvatni eins og það er
stundum nel'nt, frá sildar- og sardínuverk-
smiðjum. Er framleiðsla þessi nú rekin í
stórum stíl þar.í landi og talin hin arðvæn-
legasta. Hér á landi hefur fóðurbætir þessi
hlotið heitið „soðkjarni“. Rannsóknar-
stofan gerði fyrir nokkrum árum allvið-
tækar rannsóknir á soði frá síldaryinnslu
lijá Síldarverksmiðjum ríkisins. Sé byggt á
niðurstöðum þessara rannsókna, má gera
ráð fyrir, að hér á landi megi framleiða ár-
lega um 10—15 þús. smál. af soðkjarna, ef
unnið væri úr ölln því hráefni, sem til fell-
ur við verksmiðjur hér á landi. Rannsókn-
arstofan telur, að brýna nauðsyn beri til, að
athugað verði, hvort ekki sé tiltækilegt að
framleiða soðkjarna hér á landi.
Snemma á árinu 1945 réðist rannsóknar-
stofan í að festa kaup á áhöldum til fram-
leiðslu á soðkjarnasýnishornum og sömu-
leiðis voru keypt tæki til B-vitaminákvarð-
ana. Því miður komu þessi áhöld ekki til
landsins fyrr en snemma í ágúslmánuði, en
þá hal'ði tekið fyrir síldveiðar að mestu,
svo að ekkert varð úr sýnishornafram-
leiðslunni að þessu sinni. Gefst væntanlega
tækifæri til þess að rannsaka og framleiða
soðkjarnasýnishorn snemma á næstu síld-
arvertíð.
Gerðar liafa verið allvíðtækar tilraunir
með nýtt rotvarnarefni, er No-Bac nefnist.
El'ni þetta er framleitt í Bandaríkjunum og
er það ætlað til frystingar í is, en slíkur ís
á, samkvæmt upplýsingum framleiðenda,
að auka geymsluþol fisks og annarra mat-
væla, sem ísvarin eru með honum, langt
umfrain ]iað, sem venjulegur is gerir. Sam-
anburður sem gerður hefur verið liér á
fiski, sem isaður var með No-Bac-is og
l'iski, sem ísaður var með venjulegum ís,
benti til þess, að No-Bac dragi mjög úr
gerlagróðri á yfirborði fisksins, hins vegar
hefur ekki tekizt að sýna frarn á, að það
auki geymsluþol hans að neinu ráði. Til-
raunum þessum er ekki lokið, og verður
þeim lialdið áfram.
Þá hefur rannsóknastofan staðið í sam-
bandi við fyrirtæki í Bandaríkjunum, sem
smíðar vélar til framleiðslu vitaminkon-
sentrata úr lýsi. í vélum þessum er einnig
hægt að aðgreina lýsi og fiskolíur eftir
ómettanleika og framleiða úr þeim þurrk-
olíur, sem ættu að reynast lieppilegar til