Ægir - 15.12.1959, Síða 68

66
ÆGIR — AFMÆLISRIT
út, þ. e. venjulega í apríl og ágúst ár
hvert.
Aðra tíma árs, einluim í maí og júní
og aftur á haustin, er fjöldi sjómanna
minni, einkum á bátaflotanum.
Engu að síður er óhætt að segja, að
tölur þær, sem hér birtast, séu ekki fjarri
sanni, þegar miðað er við þá, sem sjósókn
hafa að aðalatvinnu.
Fiskaflinn og hagnýting hans.
Skýrslusöfnun Fiskifélagsins um fisk-
aflann og hagnýtingu hans hefur fleygt
mjög fram, og má telja ábyggilega. —
Einkum hefur söfnunin stórum auðveld-
ast með setningu laganna um Fram-
leiðslusjóð, sem komu til framkvæmda á
árinu 1956 og Útflutningssjóð, sem gilt
hafa frá byrjun ársins 1957. — Hvað
sem segja má um það kerfi, sem lögin
mæla fyrir um, hafa útvegsmenn og þeir,
sem verka aflann, aldrei verið samvinnu
liprari en eftir gildistöku þeirra og aldrei
skilið jafn vel þörfina á góðum og ítar-
legum skýrslum, og verður að vona, að sá
skilningur haldist, jafnvel þótt breytt
verði um á þessum vettvangi.
Hér verður ekki skrifað langt mál um
þetta efni, en reynt að sýna þróunina með
töflum.
Fyrst kemur tafla VII., sem sýnir
heildarfiskaflann frá 1905 til 1957, —
skipt eftir árangri þorsk- og síldveiða;
má bera hana saman við hinar fyrri töfl-
ur í þessu yfirliti, um fjölda og stærð
skipa og fjölda fiskimanna á sama tíma-
bili. — Þessi tafla miðar við fisk veginn
upp úr sjó, og er byggð á Skýrslum um
landshagi, Hagskýrslum og skýrslum
Fiskifélagsins.
Leitazt hefur verið við að telja með
allan sjávarfiskaflann og jafnt þann
hluta, sem ekki hefur birzt áður í opin-
berum skýrslum.
Það hefur löngum verið kunnugt, að
ísaður fiskur rýrnar töluvert, og hefur
hér að sjálfsögðu einkum verið um tog-
arafisk að ræða. í ofannefndri töflu hef-
ur verið reynt að reikna nokkuð með
þessari rýrnun, en aðeins frá árinu 1942
að telja, þar sem breytingar á eldri
skýrslum í hið sama for,m mundi vera
erfiðleikum bundnar. — Einnig hefur
verið reiknað með, að töluverður hluti
fiskaflans, sem ekki kemur fram í skýrsl-
um, fari til neyzlu innanlands, og hefur
verið tekið tillit til þessa hér frá árinu
1942. — Eins og sjá má af töflunni hefur
aflinn farið sívaxandi á þessu tímabili,
að mestu með aukningu skipastólsins og
TAFLA VIII. FiskafU eftir tegundum
1905 1910 1920
lestir % lestir % lestir %
Þorskur 28.970 63.64 46.450 75.77 98.030 71.34
Ýsa 8.960 19.68 5.240 8.55 13.500 9.83
Ufsi — — — — 4.330 3.15
Langa 1.260 2.77 1.050 1.71 2.710 1.97
Iveila — — — — 300 0.22
Steinbítur — .— — — 1.600 1.16
Flatfiskur 300 0.66 130 0.21 2.450 1.78
Skata — — — — 260 0.19
Ivarfi — — — — — —
Annar fiskur 3.430 7.54 4.330 7.07 380 0.28
Samtals 42.920 94.29 57.200 93.31 123.560 89.92
Síld 2.600 5.71 4.100 6.69 13.850 10.08
HEILDARAFLI .. . 45.520 100 61.300 100 137.410 100