Ægir

Årgang

Ægir - 15.12.1959, Side 61

Ægir - 15.12.1959, Side 61
ÆGIR — AFMÆLISRIT 59 Wár <£ti. mon Sjávaraflinn og útflutningsver;lunin Ééjk JH Það, sem hér fer á eftir má ■ e. t. v. helzt skoða sem inngang að þeim greinum um fiskveiðar, fiskverkun og fiskverzl- un, sem ýmsir höfundar hafa góð- fúslega ritað í tilefni fimmtíu ára af- mælis Ægis. Umræðurnar hér munu því einkum snúast um fremur almenn sjón- armið, sem miðast við heildarafla og heildarútflutning, þar sem segja má, að sérsjónarmiðum sé sinnt í ofannefndum greinum. Hinsvegar get ég ekki stillt mig um að láta fljóta hér með nokkrar hugleiðingar, sögulegs efnis, og gera einkum að um- ræðuefni þætti úr fiskveiða- og verzlun- arsögu okkar fyrir einokunartímabilið. — Þótt merkilegt megi virðast ókunnug- um, eru Islendingar ung verzlunar- og siglingaþjóð. — Þeim mun merkilegra má þetta heita vegna þess, að landið er umflotið sæ, og allar samgöngur um langan aldur urðu að fara fram með skip- um, og eins vegna hins, að landið er snautt að gæðum og framleiðslan því ein- hæf, og rnikil viðskipti við aðrar þjóðir óhjákvæmileg, ef lífskjörin eiga að heita sæmileg og unnt á að vera að lifa menn- ingarlífi í landinu. — Þrátt fyrir þetta eru aðeins fáir áratugir síðan íslending- ar ýttu frá landi á eigin farskipum, ef frá er talið fyrsta tímabil landnámsins, og hafa þeir látið farmenn og kaupmenn annarra þjóða annast verzlun og siglingar fyrir sig um aldaraðir. Þetta gekk jafn- vel svo langt, að innanlandsverzlunin var einnig að mestu í höndum útlendinga. Mikil bót hefur að vísu verið ráðin á þessu ófremdarástandi, og er nú svo kom- ið, að verzlunin við önnur lönd er nær öll í höndum íslenzkra aðila. og hafa orðið miklar framfarir á því sviði, svo og sigl- inganna, en þó minni en efni stóðu til vegna áhrifa heimskreppunnar miklu, sem hófst skömmu eftir að Islendingar höfðu fleytt sér yfir mestu byrjunarörðugleik- ana, og vegna áhrifa annarlegra kenni- setninga um óhófleg opinber afskipti af atvinnulífinu og þeim mönnum, sem atvinnurekstur hafa með höndum. — Út- flutningsverzlun okkar og siglingar eru því ennþá með töluverðum kotungsbrag, fremur smá í sniðum og alþjóðlega rekst- urshætti óvíða að finna. — Enda hefur það verið svo, að verzlunin naut óskoraðs frelsis einungis um skammt skeið eftir að einokun var aflétt. Og eftir að hin opin- beru afskipti hófust fyrir alvöru, hefur lengst af illa verið búið að þeim fram- leiðslugreinum, sem selja afurðir sínar á erlendum markaði. Um fiskveiðarnar sjálfar gilti nokkuð öðru máli að því leytinu til, að fiskveiðar hafa verið stundaðar allt frá landnáms- tíð, en að öðru leyti er sú saga álíka raunaleg og saga verzlunarinnar og sigl- inganna, að lítil breyting til framfara varð á útgerðarháttum eða verkunarað- ferðum fyrr en á síðari hluta 19. aldar. Margir hafa leitt getur að því, hvers vegna íslendingar hófu ekki fiskveiðar í stórum stíl, strax og markaðirnir leyfðu og um líkt leyti og aðrar Evrópuþjóðir, og hvers vegna siglingar og verzlun Is- lendinga lagðist niður á löngu tímabili, sem m. a. átti sinn þátt í glötun sjálf-
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142
Side 143
Side 144
Side 145
Side 146
Side 147
Side 148
Side 149
Side 150
Side 151
Side 152
Side 153
Side 154
Side 155
Side 156
Side 157
Side 158
Side 159
Side 160
Side 161
Side 162
Side 163
Side 164
Side 165
Side 166
Side 167
Side 168

x

Ægir

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Ægir
https://timarit.is/publication/584

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.