Ægir - 01.02.1979, Blaðsíða 38

Tqfla VI.
Heildarafli einsiakra landa við Norður-Atlantshafið.
(000 tonn).
1954 1958 1962 1966 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976
Kanada 682 634 745 1.027 1.225 1.146 956 925 845 848 906
Bandaríkin 511 515 482 968 999 979 971 1.074 1.029 99Ó 1.045
E.B.E 3.101 3.287 3.366 3.678 3.984 4.121 4.107 4.276 4.629 4.365 4.495
Færeyjar _* 107 142 166 208 207 208 246 246 286 342
ísland 477 592 832 1.241 734 685 726 909 945 984 986
Noregur 2.060 1.356 1.253 2.180 2.811 2.798 2.914 2.784 2.492 2.464 3.361
Portúgal 507 454 459 464 412 389 381 413 382 334 296
Spánn 549 810 967 860 923 895 863 846 778 761 680
Austur-Evrópa ... - 132 265 486 715 805 845 866 901 899 702
Sovétríkin - 1.076 1.673 1.984 2.375 2.395 2.418 2.963 3.157 3.569 3.397
önnur lönd 240 281 342 375 384 334 316 341 320 323 349
Heildarafli 8.127 9.244 10.526 14.059 14.770 14.754 14.705 15.643 15.724 15.823 16.559
Afli alls, án Sovét- ríkjana og A-Evrópu 8.127 8.036 8.588 11.589 11.680 11.554 11.442 11.814 11.666 11.355 12.460
* Talið í E.B.E. tölunni.
Efnahags- og félagslegu atriðin tengjast þeim Um leið og við snúum nú athyglinni að ein
líffræðilegu, en mun erfiðara er þar að taka ákvarð-
anir og velja leiðir sérstaklega til skamms tíma. Þar
sem sæmileg þekking er fyrir hendi um hámarks-
eða hagkvæmasta afrakstur fiskstofna má gera ráð
fyrir að strandríkin muni gera nauðsynlegar ráð-
stafanir til að byggja upp og nýta stofnana. í
löndum eða samfélögum þar sem fiskveiðar eru
mikilvægar sem atvinnuvegur er þetta mjög póli-
tískt mál. Þar sem algjör yfirráð yfir fiskimiðum
og fiskstofnum eru fyrir hendi, eru mörkin skýrari
en ella. Strandríkið þarf, enda þótt ákvarðanir
séu ekki auðveldar, að taka ákvörðun um hvort
minnka eigi afla til muna, þar sem fiskstofnar
eru í hættu, með því m.a. að leggja skipum sem
leiðir til tímabundins atvinnuleysis a.m.k. bæði fyrir
sjómenn og landverkafólk. Ennfremur þar sem
óhagkvæmar fiskveiðar eru stundaðar rís sú spurn-
ing í hve miklum mæli rekstraraðstoð skuli veitt
og hversu hratt tæki skuli afskrifuð. Hverskonar
stökum löndum og svæðum við norðanvert At-
lantshaf, er athyglisvert að skoða þá þróun sem
orðið hefur á aflabrögðum (tafla VI). Ef afli Sovét-
ríkjanna og Austur-Evrópuríkjanna á síðustu áratug-
um, er dreginn frá, er aflaaukning hægfara og aflinn
nokkuð stöðugur á þessum áratug, þrátt fyrir
aukningu loðnu og makríls. Virðist þetta gefa til
kynna að aðrar tegundir séu fullnýttar eða of-
veiddar og sókn í þær orðin óhagkvæmari. Vegna
þess að rekstrarkostnaður skiptir ekki máli i
ríkjum þar sem útgerð er alfarið rekin af ríkis-
valdinu, hafa þau beitt æ stærri og fullkomnari flota
á fjarlæg mið, þar sem megnið af afla þeirra C
fenginn. Hefur aflaaukning þeirra verið gífurleg a
síðustu tveim áratugu.
(Ath. stökkið sem verður milli 1962 og 1966 má
að miklu leyti skýra með stækkun upplýsingasvæðis
(ICNAF).
ákvarðanir af þessu tagi myndu hafa áhrif á vinnu-
markaðinum og á nýtingu fjármagns og tækja, og
ennfremur gætu þærhaft áhrif á fólksflutninga til
og frá svæðum.
í þeim tilfellum þegar skortur er á vinnuafli, rís
upp sú spurning hvort flytja eigi að vinnuafl frá
öðrum svæðum eða löndum, eða hvort leigja eigi út
veiðiréttindi.
III. Evrópa
Hið nýja stjórnkerfi fiskveiða mun óhjákvaem1'
lega valda einhverjum breytingum í fiskiðnað1
Evrópulanda, þó að með mismunandi hætti verði eft>r
löndun. Sum þeirra eru neydd til að hverfa burt
fjarlægum svæðum og tapa á breytingunni í heild, a
meðan önnur hafa að mestu stundað fiskveiðar
annarsstaðar, annaðhvort á heimamiðum
82 — ÆGIR