Tímarit lögfræðinga - 01.03.1951, Side 22
14
Tiviurit löyfrœðingu
skyldur og réttindi voru fyrrum tengd við ættatengsl
manna. Um efni þau, sem hér skipta máli, varðar fram-
færsluskyldan mestu. Hún hvílir nú, eins og sagt var, á
hjónum hvoru gagnvart öðru og gagnvart almannavaldinu.
Foreldrar skulu framfæra börn sín, stjúpbörn og kjör-
börn til 16 ára aldurs. Framfærsluskylda foi'eldra eftir
það og framfærsluskylda barna gagnvart foreldrum er
skilyrt, bundin við efnahag og ástæður. Almannavaldið
hefur framfærsluna á hendi, þar sem skyldu þessari
lýkur. Af þessum ástæðum, að minnsta kosti með fram,
lcom fram á alþingi því, er síðast var háð, frumvarp til
laga um breytingar á erfðalögunum nýju. Flutningsmaður
þess var Gísli Jónsson, þingmaður Barðstrendinga. Skal
hér rekja og reyna að meta aðalákvæði frumvarpsins.
A. 1. Frændsemiserfð er ætlað að skipa þannig:
a. í fyrsta erfðaflokk koma börn arfleifanda og barna
börn hans, 1. gr. frv. Lengra gengur erfðaréttur ekki
í beina línu niður. Börn erfa því ekki langafa sinn né
langömmu, heldur einungis afa og ömmur. Hér gengur
erfðaréttur þó lengra en framfærsluskyldan, því að hún
hvílir ekki á barnabörnum gagnvart afa og ömmu. Hins
vegar má segja, að hún hvíli á börnum gagnvart foreldr-
um, þó að skilyrt sé. En ef til vill vakir það fyrir flutn-
ingsmanni frv., að oft sé ættarkennd afa og ömmu og
barnabarna allsterk, og því sé rétt, að barnabörn erfi afa
og ömmur.
Á erfðarétti óskilgetinna barna samkvæmt 2. gr. erfða-
laganna er engin breyting gerð i frv. Vitanlega erfa þar
aðeins börn og barnabörn, eins og aðalreglan um skilgetnu
börnin segir.
b. 1 annan flokk koma foreldrar arfleifanda, 2. gr. frv.
Eins og sagt hefur verið, hvílir skilyrt framfærsluskylda
á foreldrum gagnvart 16 ára börnum sínum, og má þvi ef
til vill segja, að framfærslusjónarmiðið hafi hér einhverju
ráðið. 4. gr. laganna er látin óhreyfð. Samkvæmt henni
skulu börn og barnabörn látins foreldris arftaka (þ. e. ins
látna foreldris) koma til arfs að þeim hluta, sem runnið