Tímarit lögfræðinga - 01.01.1955, Blaðsíða 29

i'éttarmálefnij sem þjóðvéttai'nefiidiu liefur fengið til með-
fcrðai'. Er auðsœtt, hversu mikilsvert það væri, ef tækist
uð bálka reglur um þcssi efni í alþjóðasamþykktum eða
rnilliríkjasamþykktum, er mörg eða jafnvel flest ríki ver-
aldar gerðust aðilar að. Slíkt verk verður ekki unnið á
skömmum tíma. Þar þarf margs að gæta. Þess má raunar
geta hér um leið, að það hafa fyrr verið gerðar tilraunir
til bálkunar þjóðréttarreglna um tiltekin efni, enda þótt
Þær tilraunir hafi ekki borið mikinn árangur. Má í því
sambandi minna á merkilega starfsemi nokkurra þekktra
félaga eða stofnana þjóðréttarfræðinga, svo sem L’Institut
de droit International, The International Law Association,
The American Institute of International Law o. fl.
Gamla Þjóðabandalagið lét og það mál til sín taka. Ár-
ið 1924 setti það á fót sérfræðinganefnd, er átti að und-
u‘búa bálkun ákveðinna þjóðréttarreglna. Var ætlunin að
gera það í formi milliríkjasamninga. Undirbúningsvinn-
au tók sex ár, en árið 1930 var kölluð saman alþjóða ráð-
stefna í Haag í því skyni að „kodifisera" ákveðin efni
b.ióðaréttar. Á ráðstefnunni mættu fulltrúar frá 48 ríkj-
UIU- Af Islands hálfu sat þá ráðstefnu Sveinn Björnsson
þáverandi sendiherra í Kaupmannahöfn.
Það voni þrjú efni, sem tekin voru til meðferðar á ráð-
stefnunni í Haag, þ. e. ríkisborgararéttur, landhelgi
°g ábyrgð ríkis á líkamsspjöllum og eignatjóni, er útlend-
mgur verður fyrir innan landamæra þess.
Árangur þessarar ráðstefnu varð sorglega lítill, en
niargs konar gögnum og upplýsingum var þó safnað, og
hefur sú undirbúningsvinna vafalaust komið þ.ióðréttar-
^efndinni að einhverju gagni. Samþykkt var aðeins gerð
l'ui eitt þessara efna, þ. e. um ríkisborgararéttinn (con-
vention frá 12. apríl 1930). Það voru þó aðeins tiltölulega
fá ríki, sem fullgiltu þá samþykkt. — En nú skal aftur
horfið að þjóðréttarnefndinni.
Hvert er orðið starf þjóðréttarnefndarinnar? Hér skal
aðcins drepið með fám orðum á það helzta, sem frá nefnd-
23