Tímarit lögfræðinga - 01.01.1962, Page 33

ætla nú, að Snorri hafi sjálfur samið með atburði sinnar
eigin samtíðar i huga. Víst er, að Snorri þekkti vel löng-
un Noregshöfðingja til valda yfir íslandi, þvi að hann
er hinn fyrsti innlendra höfðingja, sem virðist hafa léð
máls á að ganga þeirra erinda.
Konungur reyndi látlaust frá því um 1220 að ná tang-
arhaldi á landinu og linnti þeirri sókn ekki fyrr en vfir
lauk, 1262. Allan þennan tíma var Hákon Hákonarson
konungur í Noregi, fyrst með forræði Skúla jarls Bárð-
arsonar, sem síðan varð næst á eftir konungi mesti valda-
maður i Noregi nær helming þessa timabils. Skúli var
mikill vinur Snorra Sturlusonar og er líldegt, að Hákon
konungur hafi átt upptök að því, að Snorri var tekinn
af lífi skömmu eftir að konungur hafði fellt Skúla jarl
í innanlandsófriði i Noregi, ekki fyrst og fremst vegna
þess, að Snorri fór út hingað i forboði konungs, heldur
af því, að hann hafi talið Snorra samsekan Skúla um
landráð gegn sér. Sjálfur var Hákon einn dugmesti kon-
ungur, sem í Noregi hefur verið, friðaði Noreg eftir lang-
varandi óeirðir, efldi mjög veldi konungs í landinu og
lét sér einkar umhugað um að treysta yfirráð og áhrif
sín yfir byggðum Norðmanna á norðanverðum Bretlands-
eyjum. Sókn hans eftir yfirráðum á íslandi var því að-
eins einn þáttur almennrar viðleitni hans og svnir viður-
eign hans við Islendinga, að hann var i senn hygginn
og þolinmóður. Hann kunni að ná settu marki, þótt
langan tíma tæki, því að það var fyrst skömmu fyrir
dauða hans sem íslendingar sóru honum land og þegna
og hafði hann þá keppt að þvi marki í meira en 40 ár.
Konungur fékk hvern íslenzka höfðingjann eftir ann-
an til að ganga erinda sinna, átti hlut að því, að hér
voru settir norskir biskupar í sama skyni og sendi, eink-
um undir hið siðasta, fjölda erindreka sinna hingað til
lands til að vinna að framgangi fyrirætlunar sinnar.
En íslendingar voru tregir til og flestir hinna íslenzku
höfðingja brugðust honum lengi vel, þegar á átti að herða.
Tímarit lögfræðincja
31