Tímarit lögfræðinga - 01.01.1962, Blaðsíða 54

í báðum beimsstyrjöldunum leiddu til þess að greiða fyrir
friðsamlegum skilnaði þjóðanna, höfðu að lokum meiri
þýðingu en allar okkar réttarkröfur. En úr gildi þeirra
skulum við þó ekki gera litið.
Við getum aldrei minnzt mannanna frá 1262 með þakk-
læti en við skulum viðurkenna, að þeir lögðu í hendur
komandi kynslóða einu vopnin, sem þeir og síðan þær
höfðu yfir að ráða í viðureign við margfalt öflugri vald-
hafa. Jafnvel á hinum heiðríka sumardegi 28. júlí 1662
minntust menn enn þess réttar, sem forfeðurnir höfðu
áskilið þeim. Vegna þess að þeim rétti var afsalað til er-
lends konungs varð hinn heiði sólskinsdagur að einum
dimmasta degi í sögu þjóðarinnar, gagnstætt þvi, sem
regndagurinn 17. júní 1944 er einn sá, sem bjartast er
yfir, af því að þá endurheimti þjóðin til fulls frelsi sitt.
Við vitum ekki hvernig viðraði á Þingvöllum 1262 þegar
Islendingar sóru Hákoni konungi land og þegna, en við
vitum, að þaðan í frá og til 17. júni 1944 gengu margir
daprir og dimmir dagar yfir þetta land. Við viljum engan
ásalca fyrir það, sem fyrir löngu er liðið, heldur skul-
um við gæta þess, að aldrei aftur skapist hér á landi
það ástand, sem neytt geti nokkurn Islending til að feta
í þau fótspor, sem mörkuð voru á Þingvöllum 1262 og
í Kópavogi 1662. Þvi að vissulega er það rétt, sem Tómas
segir í sínu ágæta kvæði Að Áshildarmýri:
„-----gæt þess að sagan oss dæmir til feigðar þá fjnrst,
er frelsi og rétti vors lands stendur ógn af oss sjálfum.“
52
Tímarit lögfræðinga