Tímarit lögfræðinga - 01.01.1966, Page 20

hafa þá líklega verið farnir að lita á sig sem skipaða til
ellidaga, ef konungur gerði ekki aðra skipun á og ekkert
sérstakt kom fyrir. í bréfi frá 13. mai 1454, um jarðakaup
Teits Gunnlaugssonar og síra Jóns Pálssonar, er Teitur
kallaður „lögmaður á Islandi11,1) og i öðru bréfi, dags. 6.
maí 1457, útgefnu á heimili Teits, Bjarnanesi í Horna-
firði, er hann nefndur „lögmann yfir allt lsland“.2) Nú
eru engar beinar heimildir til um það hvenær Teitur var
lögmaður, en víst er, að a. m. k. í n. og v. lögmannsem-
bættinu var annar maður, Brandur Jónsson, a. m. k. frá
1452, og fyrir s. og a. embættinu var Oddur Ásmundsson
búinn að fá konungsbréf 1456.
Sögn hefur gengið um það, að Teitur hafi engan annan
konung viljað hylla en Eirík af Pommern,3) og bréf er
til um það, að árið 1459 tókst Birni hirðstjóra Þorleifssyni
með fortölum að fá Teit til að hylla Kristján lconung af
Aldinborg.4) Af þessu, sem hér hefur verið sagt, má ráða,
að Eiríkur af Pommern hafi skipað Teit Gunnlaugsson
lögmann, eflaust fyrst sunnan og austan, liklega þegar
um 1433, en siðar, sennilega eftir lát Helga lögmanns
Guðnasonar einhverntíma um eða rétt eftir 1440, hefur
hann einnig orðið lögmaður að norðan og vestan. Þetta
lcann i fljótu bragði að virðast einkennilegt, en þegar
hugleitt er ástandið á Norðurlöndum eftir flótta Eiríks af
Pommern og allt þangað til Kristján I náði endanlega
völdum í Noregi 1450, er ekki óeðlilegt að álykta, að meðan
óvissan ríkti um konungsvaldið í Kalmarrikjunum, jafnvel
meðan Kristoffer af Bayern taldist konungur i Noregi en
Eiríkur af Pommern var á lifi, hafi hér á landi skapazt
eins konar status quo, menn hafi beðið átekta, og þvi hafi
t. d. Teitur, sem var orðinn lögmaður sunnan og austan.
4) D. I. V, bls. 120—121.
2) D. I. V, bls. 150.
3) Safn til sögu íslands II, bls. 82.
4) D. I. V, bls. 186—187.
18
Tímarit lögfræðinga