Tímarit lögfræðinga - 01.01.1966, Side 35

svo mikilsverð, að sókn þeirra og vörn fari fram i æðra
dómi með venjulegum hætti.
1 áðurnefndri grein minni um upphaf áfrýjunarheimild-
ar er vikið að sjálfstæðri áfrýjunar- og/eða kæruheim-
ild. Þar er og vikið að þeim breytingum, sem gerðar voru
í þessum efnum með hrl. nr. 57/1962. Niðurstaðan varð
sú, að til kæru eða sjálfstæðrar áfrýjunar einstakra þátta
máls þyrfti nú beina heimild. Aðalheimildin er 21. gr. hrl.,
enda eru allar kæruheimildir eml. felldar úr gildi með
3.1. 61. gr. hrl., aðrar en þær, sem felast i 169. gr. 1.1.
170. gr. og XVI.—XIX. kafla. (Sjó- og verzlunardómsmál,
víxilmál o. fl., barnsfaðernismál, ógildingar- og eigna-
dómsmál). í XVI.—XIX. kafla eml. virðast sjálfstæðar
kæruheimildir aðeins vera í 263. gr. i.f., 217. gr. i.f. og 218.
gr. i.f., sbr. og 220. gr. Sjálfstætt gildi þessara ákvæða er
lítið, því að kæruheimild um flest þau efni, sem ákvæðin
fjalla um, mun mega telja felast í 21. gr., sbr. t. d. 217.,
218. og 220. gr., sbr. 21. gr. hrl. 1. b. En hvað sem um
þetta má segja, eru greindar heimildir eml. tvímæla-
lausar og ákvæði 203. gr. verður víst að telja hafa sjálf-
stætt gildi, þvi að 21. gr. hrl. 1. d. nefnir einungis mats-
menn, en 203. gr. fjallar um meðdómsmenn í sjódómi.
1 sérlöggjöf getur og verið um kæruheimildir að ræða,
og verður að athuga það hverju sinni.
21. gr. hrl. greinist í fjóra tölusetta flokka. Fyrsti flokk-
ur f jallar um heimildir til kæru á úrskurðum héraðsdóms
í málum, sem almennri meðferð sæta. Eru þær nákvæm-
lega taldar og kæruheimild er þar undantekning, en áfrýj-
un er aðalreglan sbr þó c og d lið. Samkv. ákvæðum í
öðrum, þriðja og fjórða lið, er kæruleiðin hins vegar aðal-
reglan, en heimildir til áfrýjunar undantekning. Þetta ber
að hafa í huga, er ákvæðin eru skýrð.
1 upphafi 21. gr. hrl. segir: Kæru til Hæstaréttar sæta:
1. Úrskurður héaðsdómara um:
a) „Að vikja eigi sæti“. Orðalagið er ekki alveg ótvi-
Tímarit lögfræðinga
33