Tímarit lögfræðinga - 01.01.1966, Page 36

rætt. Orðið „eigi“ má skilja sem neitun, þ. e. eins og sagt
væri ekki, og fælist þá í því að kæra mætti synjun dómara
um að víkja sæti, en hins vegar ekki úrskurð hans um að
gera það. Orðalagið má og skilja sem þar stæði: „hvort
dómari skuli víkja sæti eða ekki“ eða m. ö. o., hvort víkja
beri sæti. Samkv. 4. 1. 37. gr. eml. mátti kæra úrskurð
dómara, er synjaði að víkja sæti, en hins vegar varð úr-
skurði dómara um að liann viki sæti, ekki skotið til æðra
dóms — hvorki áfrýjað né hann kærður. Ekki verður
séð, hvorki af greinargerð um hrl. né öðrum gögnum, að
tilætlunin hafi verið að breyta til í þessum efnum. Öll
ákvæði eml. um kæru eru að vísu numin úr gildi með
61. gr. hrl. og þá einnig bannið við að kæra einstakar
dómsathafnir. Hins vegar er sú stefna hrl. að þrengja
kæruheimildir augljós. Virðist því rétt að skýra hérgreint
ákvæði þröngt og þá þannig, að kæra megi úrskurð dóm-
ara, er hann synjar um að víkja sæti. en hins vegar ekki
úrskurð hans um að gera það, sbr. m. a. Hrd. XXXI-709,
sem að vísu er eldri en hrl.
b) „Að mál skuli falla niður eða þvi visað frá dómi“.
Orðalagið að „mál skuli falla niður“ er nú almennt notað
um það, sem áður var nefnt að hefja mál. Undir kæru-
heimildir samkv. þessum lið munu því falla hæði dómar,
er málsókn fellur niður i upphafi, þ. e. ekki verður af
þingfestingu og það tilvik, ef mál fellur niður á siðara stigi,
t. d. af því að stefnandi sækir ekki þing siðar, sbr. 118.
og 119. gr. eml. Með orðinu „frávisunardómur“ er auð-
vitað átt við alla frávísunardóma, án tillits til þess, hver
ástæðan er til frávísunar, shr. t. d. 46, 66, 68, 1. 1. 69. gr.
eml. og VII. kafla (rangt varnarþing), sbr. ennfremur 97,
108, 2. og 3. 1. 116. gr. 2. 1. 196. gr. svo og frávísun vegna
vanreifunar, gallaðrar lcröfugerðar o. s. frv.
Ljóst er af orðalaginu, að ákvæðið nær til þess, ef mál
er fellt niður eða því er vísað frá dómi. En hér vaknav
sama spurning og rædd var undir a-lið, þ. e., hvort ákvæðið
heimili kæru úrskurðar þar sem synjað er um að fella
34
Tímarit lögfræðinga