Tímarit lögfræðinga - 01.12.1974, Side 14

arkerfisins vinni störf sín af samviskusemi, en á því virðist stundum
misbrestur, þótt margt sé án vafa vel gert.
Hitt tilvikið, sem vikið var að hér að framan, varðar faglega mótun
íslensks réttar, en þar á Hæstiréttur Islands mikinn hlut að. Dómur
í hæstaréttarmálinu nr. 94/1974 sem upp var kveðinn 17. des. sl. er
sérstakt tilefni skrifa minna. 1 því máli, sem er útburðarmál, er undir-
ritaður flutti fyrir fógetarétti Reykjavíkur í apríl 1974, var ágrein-
ingsefnið m. a. það, hvort vanskil á leigugreiðslum frá því í desember
1973, kr. 3.800,oo, fyrirframgreiðslu fyrir árið 1974, kr. 45.600,oo og
greiðslur eftirstöðva leigu fyrir mánuðina janúar, febrúar, mars og
apríl 1974, kr. 22.800,oo væri nægileg útburðarástæða. Af hálfu gerð-
arþola var því m. a. haldið fram, að vanskil væru ekki veruleg. Þar
við bættist, að verðtryggingarákvæði í húsaleigusamningi frá 1965
voru sögð óheimil, nema með sérstöku samþykki Seðlabanka íslands
skv. ákv. laga nr. 71/1966. Skömmu fyrir munnlegan flutning málsins
í héraði „deponeraði" gerðarþoli kr. 66.500,oo greiðslu, sem gerðar-
beiðandi taldi greiðslu á vanskilum til 31. mars 1974, þ. m. t. fyrir-
framgreiðsla á hluta af leigu allt árið 1974. Var héraðsdómur byggður
á þessu hvoru tveggja og talið, að gerðarbeiðandi væri ekki svo van-
haldinn í skiptum sínum við gerðarþola að fallast bæri á útburð. Máls-
kostnaður var felldur niður.
Málið var tilbúið til munnlegs flutnings við yfirtökudag mála í Hæsta-
rétti í byrjun júní 1974, og var leitað eftir því við forseta réttarins
að fá málið flutt fyrir réttarhlé. Því var vinsamlega tekið, en ekki varð
af aðgerðum. Við fyrirspurnir til hæstaréttarritara um flutning máls-
ins fengust þau svör um mánaðamótin október-nóvember 1974, að
ekki væru horfur á, að unnt reyndist að flytja málið á árinu 1974.
Eftir sendingu bréfs undirritaðs til forseta Hæstaréttar í byrjun nóv-
ember 1974 var komið til móts við óskir og málið flutt munnlega 13.
desember 1974. I Hæstarétti var niðurstaða hin sama og í fógetarétti
Reykjavíkur, en forsendur aðrar. Meðferð málsins í Hæstarétti er
slík að mínu mati, að ekki verður við unað án athugasemda og tillagna
til úrbóta.
Hið fyrsta, sem ég tel athugavert við rekstur málsins fyrir Hæsta-
rétti, er hinn langi dráttur á, að málið fáist flutt, en það var fógeta-
réttarmál eins og áður segir. Rúmir sex mánuðir líða, frá því að málið
er tilbúið til flutnings fyrir Hæstarétti og þar til það er flutt, þrátt
fyrir eftirrekstur. Þar af skilst mér, að réttarhlé vegna sumarleyfis
hæstaréttardómara hafi valdið því, að ekki voru flutt mál fyrir rétt-
inum um þriggja mánaða skeið, þ. e. frá mánaðamótum júní-júlí til
188