Tímarit lögfræðinga


Tímarit lögfræðinga - 01.11.1988, Qupperneq 15

Tímarit lögfræðinga - 01.11.1988, Qupperneq 15
gagngert ráð fyrir sköttum. Hins vegar er ljóst að bótalaus eigna- skerðing verður ekki talin heimil fyrir það eitt að vera kölluð skattur í lögum. Það er því mikilsvert úrlausnarefni, sem á undir dómstóla, að ákveða hvaða takmarkanir á skattlagningarvaldi felist í 67. gr. stjórnarskrárinnar um vernd eignarréttarins. Er almennt viðurkennt meðal fræðimanna í lögfræði að þýðingarmestu atriðin í þessu tilliti séu þau, að skatta verði að byggja á almennum efnislegum mælikvarða og vissri jafnræðisreglu. Þetta segir í sjálfu sér ekki mikið. Þó felst í þessu sá kjarni, að þeim sem eins og er ástatt um í efnalegu tilliti, megi ekki mismuna. Kemur til kasta dómstóla að setja mörk þessari vernd fyrir „ranglátum“ sköttum, þegar á það reynir í dómsmálum. Eg ætla að leyfa mér að fullyrða að sá meirihluti á alþingi, sem fer með völd í landinu á hverjum tíma, hafi oft sterkar tilhneigingar til að ganga gegn þessum stjórnarskrárfyrirmælum. Um það eru mörg dæmi. Þar hafa menn tilhneigingar til að framselja valdið til stjórn- valda, enda eru þar á hverjum tíma við völd sömu mennirnir og stjórna þingmeirihlutanum. Það er eins og mönnum þyki ákvarðanatakan auð- veldari ef ekki þarf að taka á efnisatriðum með almennum lagafyrir- mælum. Og að því er varðar hina efnislegu vernd 67. gr. þá er það áreiðan- legt, að ýmsum stj órnmálamönnum finnst nánast að stjórnmál gangi ekki út á önnur efni þýðingarmeiri en að flytja tekjur og eignir frá einum manni til annars með einum eða öðrum hætti. Er þá hætt við að kröfur um hlutlægni og jafnrétti séu til nokkurs trafala. „STÓR“ MÁL OG „LÍTIL“ 1 doktorsriti sínu „Um eignarnám" fjallar dr. Gaukur Jörundsson um hvar draga beri mörkin milli eignarnáms og skatta. Segir þar m.a.: „Sú úrlausn er samofin þeirri afstöðu, sem dómstólar á hverjum tíma taka til hlutverks síns. Nú [ritið kom út 1969] ræður tvímæla- laust mestu það sjónarmið, að dómstólar eigi að fara varlega í að taka fram fyrir hendur löggjafans, þegar um er að ræða ráðstafanir til lausnar veigamiklum þj óðfélagsvanda, fyrst og fremst á sviði efna- hagsmála." 4) Ég held að óhætt sé að taka undir með höfundi þegar hann lýsir ríkjandi meginviðhorfum með þessum hætti. í raun og veru er hann að segja, að dómstólar hafi tilhneigingu til að láta stjórnmálaviðhorf 4) Dr. Gaukur Jörundsson, Urn eignarnám, Rvík, 1969, bls. 142. 145
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72

x

Tímarit lögfræðinga

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit lögfræðinga
https://timarit.is/publication/586

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.