Tímarit lögfræðinga - 01.06.2004, Side 71

Þegar ekki er gert ráð fyrir framkvæmd á skipulagi, sem fyrirhugað er að
ráðast í, er ekki sjálfgefið að framkvæmdin fari þar með í bága við skipulag.
Slíkt yrði því aðeins talið að borið hafi að taka afstöðu til umræddrar fram-
kvæmdar í skipulagsáætlun samkvæmt ákvæðum skipulags- og byggingarlaga
eða skipulagsreglugerðar. I úrskurði úrskurðamefndar skipulags- og byggingar-
mála frá 29. júní 2000, í máli nr. 50/1999, var deilt um gerð útivistarstígs
meðfram Varmá í Mosfellsbæ við lóð kæranda. Útivistarstígurinn kom ekki
fram á aðalskipulagi en gert var ráð fyrir gangandi umferð á umræddum stað í
deiliskipulagi. í úrskurði nefndarinnar var tekið fram að með vísan til 1. og 3.
mgr. greinar 3.3.4.8 í skipulagsreglugerð nr. 318/1985, sem í gildi var þegar
aðalskipulag Mosfellsbæjar var staðfest 6. maí 1994, féllist nefndin ekki á að
umdeildur göngustígur, eins og honum væri lýst í umhverfisskipulagi fyrir
Varmársvæði frá árinu 1998, teldist til helstu samgöngumannvirkja eða göngu-
leiða. Af þeim sökum var ekki talið að nauðsynlegt hefði verið að sýna hann á
aðalskipulagsuppdrœtti. Hins vegar taldi nefndin að skilyrði 2. mgr. greinar
4.3.1 í sömu reglugerð hefði verið uppfyllt með því að fært var inn á deili-
skipulagsuppdrátt fyrir svæðið „mögulegar lagnir og gangandi umferð“ á því
svæði sem sveitarfélagið áætlaði að leggja göngustíginn. Göngustígurinn var
því ekki talinn fara í bága við skipulag.
Samkvæmt 1. málsl. 9. gr. skipulags- og byggingarlaga er landið allt skipu-
lagsskylt. Samkvæmt 2. tölul. ákvæða til bráðabirgða skulu öll sveitarfélög hafa
gert aðalskipulag að liðnum 10 árum frá gildistöku laganna, þ.e. 1. janúar 2008.
Skipulagsstofnun getur þó veitt undanþágu frá þessu ákvæði þar sem aðstæður
knýja ekki á um gerð aðalskipulags. Ráðherra getur einnig að tillögu Skipu-
lagsstofnunar sett sveitarstjóm styttri frest en tíu ár ef aðstæður knýja á um gerð
aðalskipulags. Ákvæði 27. gr. laganna virðast byggð á þeirri forsendu að fyrir
hendi skuli vera skipulag sem framkvæmd er umsókn lýtur að verður að vera í
samræmi við. Ef ekki er enn búið að ganga frá skipulagi fyrir það svæði sem
um ræðir er sveitarstjóm engu að síður heimilt að veita framkvæmdaleyfi á
grundvelli 3. tölul. ákvæða til bráðabirgða í skipulags- og byggingarlögum, sbr.
19. gr. laga nr. 170/2000. Þar kemur efnislega fram að sveitarstjórn geti, án þess
að fyrir liggi staðfest aðal- eða svæðisskipulag eða samþykkt deiliskipulag,
leyft einstakar framkvæmdir sem um kann að verða sótt, enda mæli Skipu-
lagsstofnun með því. Einnig er heimilt að beita 3. tölul. ákvæða til bráðabirgða
þegar frestað hefur verið skipulagi á svæði, sbr. úrskurð úrskurðamefndar
skipulags- og byggingarmála frá 16. júní 1999 í máli nr. 12/1999.
9.3 Er framkvæmd í samræmi við úrskurð um mat á umhverfisáhrifum?
í áliti umhverfisnefndar Alþingis er tekið fram að fara skuli um fram-
kvæmdir eftir lögum um mat á umhverfisáhrifum þar sem það á við.38 í 1. mgr.
greinar 9.1 í skipulagsreglugerð er þetta áréttað.
38 Alþt. 1996-1997, A-deild, bls. 5311.
255