Árbók Háskóla Íslands - 31.12.1999, Blaðsíða 84

Hugvísindastofnun
Hugvísindastofnun var úthlutað húsnæði í byrjun ársins er ákveðið var að lunginn
af efstu hæð Nýja-Garðs færi undir starfsemi hennar. Gert var ráð fyrir að rann-
sóknastofnanir heimspekideildar. Bókmenntafræðistofnun. Heimspekistofnun.
Málvísindastofnun. Sagnfræðistofnun og Stofnun í erlendum tungumálum flyttu
starfsemi sína á hæðina að einhverju eða öllu leyti og að þaryrði pláss fyrir dokt-
orsnema heimspekideitdar. nýútskrifaða doktora á rannsóknarstyrk og gistifræði-
menn deildarinnar tii lengri eða skemmri tíma. Einnig verður handbóka- og
tölvustofa á hæðinni sniðin að þörfum kennara og framhatdsnema deildarinnar.
Bókmenntafræðistofnun varð fyrst til að ftytja starfsemi sína alfarið í nýja hús-
næðið en næst kom Málvísindastofnun. Hinar stofnanirnar hafa lánað húsnæði
sitt framhaldsnemendum og stundakennurum. Ákveðið var að doktorsnemar
hefðu þrjú herbergi á hæðinni, og mundi stofnunin alla jafna geta hýst sex nema.
Þrjú herbergi að auki eru til afnota fyrir aðra fræðimenn sem stofnunin ákveður
að veita aðstöðu. Þrjú herbergi eru ætluð til rekstrar. skrifstofuhalds og hvers
kyns umbrots- og prentvinnu.
Ákveðið var á vormisseri að Hugvísindastofnun mundi hafa umsjón með fram-
haldsnámi deildarinnar. Þetta hlutverk stofnunarinnar var fest í reglum deildar-
innar um framhaldsnám sem Vísindanefnd heimspekideildar sendi frá sér í vor. Á
haustmisseri samþykkti deildarfundur reglurnar með lítils háttar breytingum en
þær höfðu þó ekki farið formtega fyrir háskótaráð í lok ársins. Engu að síður byrj-
aði Hugvísindastofnun að taka við umsóknum á haustmisseri og hefur umsjón
með framhaldsnáminu smám saman verið að færast yfir til hennar.
Starf framkvæmdastjóra var auglýst í febrúar 1999. Umsækjendur voru tíu en haft
var viðtal við fimm þeirra. Á stjórnarfundi 20. apríl var samþykkt að ráða Jón
Ólafsson sem var um það bil að tjúka doktorsprófi í heimspeki frá Cotumbiahá-
skóla í New York. Jón kom til starfa í júlí en ráðningartímabil hans hófst formlega
1. ágúst.
Doktorsnemar unnu mikið að hagsmunamálum sínum á árinu. Á vormisseri
funduðu þeir með rektor og lögðu áherslu á nauðsyn þess að þeirfengju aðgang
að sjóðum tit ferðastyrkja og samvinnuverkefna. Aðstaða doktorsnema er nú við-
unandi hvað húsnæði varðar. en fjárhagshtiðin er enn óviðunandi því að doktors-
nemar við heimspekideild eiga ekki kost á styrkjum til að fjármagna nám sitt
nema að titlum hluta. Doktorsnemar funduðu reglulega með framkvæmdastjóra
Hugvísindastofnunar á haustmisseri og ræddu skipulag framhaldsnámsins vítt og
breitt. Sú skoðun er atmenn að mikitvægasta hagsmunamál doktorsnema við
heimspekideild sé að koma upp framfærslustyrkjum. Framkvæmdastjóri hefur
líka fundað með M.A.-nemum um úrbætur í málefnum þeirra.
Hugvísindastofnun stóð fyrir því að komið var af stað óformlegum málstofum
doktorsnema. Tilgangurinn með þeim er að menn geti kynnt rannsóknir sínar í
hópi samnemenda og þeirra kennara sem þeir vilja að séu viðstaddir. Líta má á
þetta sem undirbúning að eiginlegri aðferðafræðitegri málstofu fyrir nema á dokt-
orsstigi.
Hugvísindaþing var haldið 15.-16. október. Það náði yfir mörg svið hugvísinda en
skorður voru ekki settar við efni fyrirlestra. Tæplega 70 fyrirlestrar voru fluttir á
þinginu en það fór fram í málstofum þar sem gestum gafst kostur á að heyra
nokkra fyrirtestra um svipað eða skylt efni. Þingið var vel sótt. gera má ráð fyrir
að á þriðja hundrað manns hafi sótt það þegar mest var. Blaðaskrif voru nokkur
fyrir og eftir þingið og tóku öll dagblöðin viðtöl við frummælendur á þinginu.
Morgunbtaðið fjattaði auk þess um þinghatdið í heilsíðugrein.
Þó að þingið hefði ekki efnislega yfirskrift má segja að staða og htutverk hugvís-
inda í nútímasamfélagi hafi verið einskonar þema þingsins. Páll Skúlason rektor.
Þorsteinn Vilhjálmsson prófessor og Svava Jakobsdóttir rithöfundur ftuttu erindi
um hugvísindi. stöðu þeirra og merkingu gagnvart samfélaginu, vísindum og list-
um á aðalsamkomu þingsins.
Árið 1999 var mótunarár hjá Hugvísindastofnun og var stofnunin þó alls ekki full-
mótuð í árslok. Enn á eftir að ákveða hver tengsl Hugvísindastofnunar verða í
framtíðinni við einstakar rannsóknastofnanir heimspekideildar og að hve miklu
leyti starfsemi þessara stofnana verður sameinuð undir einum hatti. Ljóst er að
80