Uppeldi og menntun - 01.01.2009, Page 91

Uppeldi og menntUn/icelandic JoUrnal of edUcation 18(1)/2009 91
aðalbJörg maría ólafsdóttir
nýtist nemendum hins vegar ekki vel vegna þess að þeir vinni lítið sem ekkert í tölv-
unni í kennslustundum.
Flestir kennaranna eru mjög óánægðir með að ekki skuli hafa verið gefið út náms-
efni samhliða útgáfu aðalnámskrár 1999. Þeim finnst að ráðuneyti menntamála leggi
það á herðar myndlistarkennurum að semja námsefni fyrir greinina. Þess vegna séu
myndlistarkennarar hver í sínu horni að búa til verkefni sem falla að markmiðum
aðalnámskrár. Einn nefnir að það sé kannski þar sem honum fallist oftast hendur, að
þurfa að útbúa öll verkefnin sjálfur. Honum finnst lágmark, ef koma á notkun upplýs-
inga- og samskiptatækninni meira inn í myndlistarkennsluna, að það fylgi því einhver
verkefni fyrir kennara til að leggja upp með, eins og í öðrum námsgreinum. Skortur á
aðgengilegu námsefni til kennslunnar virðist því að nokkru hafa hamlað innleiðingu
tækninnar, og það samræmist öðrum rannsóknum á þessu sviði (Wang, 2002). Einn
kennaranna er þó á öðru máli en allir hinir varðandi námsefni til myndlistar kennslu.
Hann sér ekki fyrir sér að myndlistar kennarar muni nota sér slíkt efni frekar en að fara
eftir námskránni.
Það er vandséð hvernig rafrænt námsefni getur nýst nemendum sem ekki hafa
aðgang að tölvum og geta því ekki farið inn á Netið til að vinna þau verkefni sem
þar eru. Ef kennarinn ætlar að nýta þær hugmyndir sem verkefnin eru byggð á fá
nemendur námsefnið endurunnið af kennaranum og jafnvel í sumum tilfellum slitið
úr samhengi þess á Netinu. Nemendur fá þá engin marg miðlunar verkefni og engan
sýndarveruleika til að skoða. Netið með alla sína mögu leika nýtist þá ekki í verkefna-
vinnu nemenda. Við slíkar aðstæður gegna gagnvirkir vefir eins og Listavefur krakka
(Námsgagnastofnun, 2003b) og Listavefurinn (Námsgagnastofnun, 2003a) ekki því
veigamikla hlutverki í kennslunni sem þeim er ætlað.
Áhrif tækninnar
Notkun tækninnar í myndlistarkennslu er ekki hlutfallslega nógu stór þáttur í kennsl-
unni til að hafa veruleg áhrif á myndsköpun nemenda. Áhrifa gætir helst í því hag-
ræði sem notkun upplýsinga- og samskiptatækninnar hefur í för með sér varðandi
undirbúningsvinnu kennara fyrir kennslustundir. Allir kennararnir notuðu Netið til
að leita eftir hugmyndum að verkefnum fyrir kennsluna sem þeir aðlöguðu svo sínum
aðstæðum, bættu og breyttu eftir því sem hentaði kennslu þeirra. En sú þekking sem
kennararnir hafa á notkun tækninnar virðist ekki hafa haft áhrif á kennsluna sjálfa.
Þeir virðast af einhverjum ástæðum ekki hafa séð leið til að yfirfæra þá notkun mark-
visst yfir á vinnu nemenda, hafa ekki enn séð sér fært að skipuleggja kennsluna með
tilliti til notkunar tölvu- og upplýsingatækni og segjast ekki hafa þá færni sem til þurfi
til að búa til rafrænt námsefni. Þeir hafa óskað eftir námskeiðum á þessu sviði, en ekki
fengið. Það er þó ekki að sjá á vinnu þeirra við undirbúning kennslunnar að um algert
þekkingarleysi sé að ræða, þó að visst óöryggi megi greina hjá þeim varðandi notkun
tölvu- og upplýsingatækni í kennslu. Tilhneiging kennara til að vanmeta getu sína á
þessu sviði hefur komið fram í öðrum rannsóknum (Lemke, 2005).
Skipulag kennslunnar almennt er í aðalatriðum með svipuðum hætti og áður var
í myndlistarkennslunni, mest áhersla lögð á sköpunarþáttinn. Kennarinn leggur inn