Búnaðarrit - 01.01.1998, Qupperneq 43

BÚNAÐARRIT 1998
Undanfarin ár hefur varphænsnastofninn
verið nokkuð stöðugur þó nokkuð hafi
fækkað árið 1997. Á sama tíma hefur
framleiðslan aukist og má rekja þessa þróun
til nýrra og afurðameiri stofna sem komið
hafa inn í framleiðsluna á undanförnum
árum. Svipað má segja um holdafugla-
stofninn. Þrátt fyrir verulega aukningu í
framleiðslu á undanförnum árum hefur
fjöldi fugla ekki aukist fyrr en árið 1997 en
veruleg aukning varð síðan árið 1998 enda
hefur sala alifuglakjöts aukist gríðarlega
undanfarin ár. Tafla 23 sýnir fjölda alifugla
árin 1994-1998.
Tafla 23. Fjöldi alifugla 1994-1998.
Ár Fjöldi varp- hænsna Fjöldi holda- hænsna
1994 165.007 30.671
1995 164.402 21.893
1996 166.336 20.478
1997 154.844 23.931
1998 166.911 35.322
Heimild: Hagstofa íslands.
Ekki liggja fyrir upplýsingar um fjölda
annarra alifugla.
Ræktunarstarf í alifuglarækt
Félag eggjaframleiðenda og Félag kjúklinga-
bænda reka saman einangrunarstöð á
Hvanneyri í Borgarfirði. I gegnum þessa
stöð er flutt inn erfðaefni af 3 stofnum til
kynbóta í greinunum. Um nokkurra ára
skeið hefur verið flutt inn erfðaefni frá
Noregi og Svíþjóð. Verulegur árangur er
merkjanlegur af þessu. Mun meiri fram-
leiðsla er nú pr. fugl en áður. Varphænur
verptu t.d. árið 1997 urn 15.5 kg af eggjum
hver samanborið við um 11,5 kg árið 1987.
Afurðamagn eftir hverja stofnhænu á kjúk-
lingabúi var orðið um 83 kg árið 1997 og
hefur aukist hratt undanfarin ár. Jafnframt
hefur heilbrigði alifuglanna batnað mikið.
Nýju stofnarnir eru hraustari en þeir gömlu
og þar af leiðandi eru lítil afföll af þeim og
framleiðslan jafnari yfir árið. Reiknað er
með að fyrir aldamót verði afurðamagn eftir
varphænur komið yfir 18 kg á ári og eftir
stofnhænur á kjúklingabúum yfir 100 kg.
Árlega koma erlendir ráðunautar og
starfsmenn þeirra fyrirtækja sem selja
erfðaefni hingað í heimsókn til að leiðbeina
um meðferð þeirra stofna sem notaðir eru á
hverjum tíma. Þá eru gefnar út handbækur
um stofnana og hirðingu þeirra sem íslensku
búin fá nteð stofnunum. Dýralæknir ali-
fuglasjúkdóma hefur auk þessa mikil af-
skipti af faglegri stjórnun búanna þar sem
hann hefur verið eins konar milliliður um
fagmál milli einstakra búa og erlendra
seljenda erfðaefnis. Með þessari tengingu
dýralæknis við ræktunarstarfið hefur náðst
góður árangur í baráttu við sjúkdóma og
bakteríur í alifuglum og afurðum þeirra.
Einnig hefur þetta reynst vel þar sem
dýralæknirinn hefur oft getað komið í veg
fyrir veruleg vandamál með fyrirbyggjandi
aðgerðum þar sem hann er í góðu sambandi
við búin og seljendur erfðaefnis og hefur
þannig getað gripið inn í með réttum hætti
fyrr en ella þegar eitthvað fer úrskeiðis.
Framleiðsla og sala
Framleiðsla eggja hefur verið heldur meiri
en sala undanfarin ár. Síðastliðin tvö ár
hefur framleiðslan aukist nokkuð m.v. fyrri
ár en á sama tíma hefur innanlandssala
staðið í stað eða minnkað. Árið 1998 var
framleiðslan 2.310 tonn sem er samdráttur
um 2,7% miðað við árið 1997 þegar
framleiðslan var 2.373 tonn. Miðað við árið
1994 hefur framleiðsla eggja aukist um 76
tonn eða 3,4%.
Sala íslenskra eggja á innanlandsmarkaði
árið 1998 var 1.952 tonn. Þetta er 163
tonnum minni sala en árið áður eða 7,7%
sölusamdráttur. Miðað við árið 1994 hefur
sala íslenskra eggja dregist saman um 272
tonn eða 12,2%.
Á tímabilinu 1994 til 1998 hefur neysla
41
L