Morgunn - 01.12.1943, Qupperneq 88
182
M 0 R G U N N
liggja að baki, þegar þau leita á fund hans. Mikill fjöldi
fólks í landinu veit, að um þau efni er engin leið að tala
svo að gagni verði, nema á grundvelli staðreyndanna. —
Um þetta þykist ristjóri MORGUNS geta talað af nokk-
urri reynslu. Á ferðum hans um landið á sumrum, og ekki
sízt í sveitunum, sveigir fólkið undantekningarlítið talið
að sálarrannsóknunum og er þyrst í fræðslu um þau efni.
Menn ættu að varast að fella ósanngjarna dóma um prest-
ana, starf þeirra í dreifbýlinu er vissulega örðugt og
ýmsar raddir kalla á þá til starfa, sem eru gersamlega
fjarskyld því, sem þeir eiga fyrst og fremst að vinna
söfnuðum sínum. En þó eru þeir ekki án saka. Margir
prestar eru sennilega sjálfir sannfærðir um sannindi
spíritismans, án þess að þess gæti verulega í prédikunum
þeirra. Þeir vilja vera samvizkusamir, en finnst sem þá
skorti þekking til að geta talað um málið. Við því er
ekkert ráð annað en, að lesa og kynna sér málið. E.n þá
þekkja menn almenning á Islandi illa, ef þeir halda, að
hann taki illa niðurstöðunum af samvizkusamlegri rann-
sókn sumra af vitrustu og ágætustu mönnum samtíðar
sinnar, en taki hinsvegar trúanlegar úreltar kenningar og
heilabrot löngu liðinna kynslóða um hluti, sem þær vissu
stundum harla lítið um. Afstaða sumra prestanna er
furðuleg. Andspænis niðurstöðum sálarrannsóknanna, sem
prófaðar eru í eldi viturlegrar rannsóknar nokkurra frá-
bærustu manna vorra tíma, standa þeir fullir efasemda
og spyrja: er þetta raunverulega svona? Er óhætt að
treysta þessu? Og gera þó engar mannsæmandi tilraunir
til að kynna sér í fullri alvöru hverju megi raunverulega
treysta í þessum efnum. En til hins ætlast þeir, að fólkið
komi langar leiðir að til kirkjunnar til þess að hlusta á
það, sem menn — þótt sæmilegir væru á sínum tíma —
sögðu fyrir 14—15—16 öldum. Kirkjan verður að skilja,
að þetta er alveg vonlaus trúboðsaðferð Fólk trúir ekki
fyrir það eitt, að því er sagt að trúa, og það veit, að
prédikun, sem kann að hafa verið góð og gild fyrir mörg-