Morgunn - 01.12.1965, Síða 12
90
MORGUNN
seint tölum talið, hversu marga reynsla sálarrannsóknanna
hefur huggað, þegar þeir gátu ekki fundið svölun höi’mum
sinum með öðrum hætti.
Ég veit, að margir munu segja, að hér séu biekkingar á
ferðum, og í raun réttri sé ekki um nokkra vissu, jafnvel
ekki líkur að ræða fyrir framhaldslífi, hvað sem sálarrann-
sóknirnar segja. Ekki skal því neitað, að ýmsar blekkingar
hafa komið fram í þessum efnum, og kröfur manna til full-
gildra sannana eru misjafnlega harðar. En jafnvel þótt svo
sé, að sannanirnar stæðust ekki hina hörðustu gagnrýni, þá
hefur samt gerzt svo margt í þessum efnum, og svo margt
fundizt nýtt á síðustu árum um dulda hæfileika mannssál-
arinnar, að það er ekkert annað en þröngsýn þrákelkni vís-
indanna, að taka ekki upp víðtæka rannsókn þessa máls. Á
sama hátt og það er einber þröngsýni kirkjufélaganna, þeg-
ar þau afneita þessum hlutum og kalla þá vera annað
tveggja: lygi og blekkingar, eða ieikspil hins vonda með
saklausar sálir til þess að leiða þær til eilífrar glötunar.
Hér er einungis um tvennt að ræða. Annaðhvort fara
sálarrannsóknirnar villur vegar, eða þær eru á réttri leið.
Ef þær eru á villigötum, er það skylda þeirra, sem þess eru
umkomnir, að leiðrétta það. En ef svo er ekki, en eitthvað
vantar enn í keðju sannananna, þá er það enn helgari skylda
vísindanna að leita að hinum náttúrlegu lögmálum fyrir
ódauðleika sálarinnar. Og af kirkjunnar hálfu ætti viðhorfið
að vera líkt. Engar fyrirfram fullyrðingar um, hvað sé rétt
eða rangt eiga hér heima, og því síður andúð á þeim mönn-
um, sem aðrar skoðanir hylla en þær hefðbundnu. Hér eiga
trú og vísindi að sameinast í leitinni. Leitið og þér munuð
finna, og ég er satt að segja ekki í nokkrum vafa um, hvað
vér munum finna. Annað mál er það, að oss er mörgum
Tómasareðlið í blóð borið. Vér viljum sjá og þreifa á hlutun-
um. Slíkt er náttúrlegt. En jafn náttúrlegt er það að beygja
sig fyrir staðreyndum, þegar þær eru fyrir hendi, en ónátt-
úrlegt og heimskulegt er að neita því, sem vér höfum fengið