17. júní - 17.06.1937, Blaðsíða 29
Eirikur J. Eiriksson:
Umheimurinn og vér.^
Afstaða vor fslendinga til umheimsins er mjög með sérstökum
hætti og valda því einkum landfræðilegar aðstæður. Viðleitni vor hlýt-
ur þessvegna að beinast að sem nánustum kynnum við umheiminn. En
einangrun landsins og sérhættir þess valda því, að vér verðum við þau
kynni að velja og hafna á annan veg en erlendar þjóðir, sem lifa í
sambýli við svipuð kjör.
Ungmennafélögum hefir oft verið fundið að sök, að þeir gæfu at-
burðum og andlegum hræringum erlendis of lítinn gaum. Þetta er
að nokkru rétt, en þó ekki að öllu. Þess er fyrst að gæta, að ungmenna-
félagsskapurinn er sniðinn eftir erlendri fyrirmynd upphaflega, enda
þótt eiginlegar ástæður til þess, að menn stofna til-hans, séu sérís-
lenzkar. Fór svo, sem alltaf, er giftusamlegast hefir tekizt til um ís-
lenzk málefni, að íslenzk framtakssemi og starfsorka fann sér farveg
í erlendum, tímabærum félagsformum.
Vér íslendingar höfum löngum gumað af menningarlegu sjálf-
stæði voru og að miklu leyti með réttu. Vér höfum oft borið gæfu til
þess að bægja burt erlendum ómenningarstraumum. Eigum vér því að
þakka, hve samfelld er menningarsaga vor og bókmenntaþroski. Á hér
íslenzk alþýða mest lof skilið, en „menntamennirnir“ hafa reynzt mis-
jafnir. Annai'svegar hafa þeir, á síðari öldum, flutt inn erlend menn-
ingarverðmæti og heimsskoðanir, án þess að velja og hafna með hlið-