17. júní - 17.06.1937, Blaðsíða 35

33
hafði dvalið allan veturinn í Reykjavík og unað vel frosti hans og lengd.
Hann hafði líka alveg sérstaka ástæðu til þess, því þessi vetur hafði verið
óslitið ævintýri fyrir honum. Fram til þessa hafði hann ekki þekkt annað
af lífinu en fátækt og strit. En meðan heilsa hans var góð, virtist hann
kunna því vel. En allt síðastliðið sumar hafði hann legið rúmfastur í brjóst-
himnubólgu, og þegar haustaði, var hann enn lasinn og heldur enga vinnu
að fá. Til þess að komast hjá hinni hötuðu hjálp sveitarinnar hafði móðir
hans í örvinglun sinni skrifað ríkum frænda sínum í Reykjavík, tjáð hon-
um raunir sínar og beðið hann að útvega syni sínum einhverja iétta vinnu
yfir veturinn. Frændinn hafði brugðizt svo rausnarlega við, að hann bauð
Birni að vera hjá sér, meðan hann væri að hressast, og skyldi hann síðan
sjá honum fyrir einhverri atvinnu.
Þannig komst Björn Björnsson inn á eitthvert mesta heimili Reykja-
víkur og hafði nú ekkert að gera, annað en að mannast og kynnast hugsun-
. arhætti betra fólks og læra umgengni þess. Hann fékk þar að auki nokkra
tíma í erlendum tungumálum og reikningi og las góðar skáldsögur eftir
meðmælum eldra fólks, sem þekkti hin sígildu rit meira en af afspurn. Nú-
tímarithöfundar voru ekki lesandi, nema menn hefðu slíka undirstöðu. Svo
horfði hann á kvikmyndir og sjónleiki og setti sig inn í stjórnmál þessa
lands og útlandsins, eins og þau voru boðuð á heimili Ásmundar heildsala.
Það var ekki að undra, fyrst lánið lék svona við Björn Björnsson, þó að
honum dytti í hug að svipast um eftir konuefni og setjast að í höfuðboi'g-
inni. Hann var bakhlutamikill og nokkuð þungstígur. Annars var hann
mjög námfús og leit alvarlega á nauðsyn sína til að mannast. Allir, sem
kynntust honum, báru traust til hans, því hann hafði svoleiðis andlit, sem
er satt í alvöru og gott í brosi. Herðibreiður. Tuttugu og fjögra ára.
Auðæfi Ásmundar heildsala voru auðsén í hverju smáatriði á heimili
hans. Þar sást enginn ódýr hlutur eða takmarkað pláss. Og þótt ýmsir öf-
undsjúkir kunni að hafa dregið. smekkvísi Ásmundarfjölskyldunnar í efa,
varð ekki annað sagt, en hún væri sér samkvæm í vali sínu á hérvistar-
gögnum sínum.
I fyrstu kunni Björn Björnsson illa við sig í höfuðborginni yfirleitt
og sérstaklega á heimili Ásmundar, þó að hann lifði þar eins og sonur hans,
tæki þátt í öllum veizlufagnaði f jölskyldunnar og fylgdist með henni hvert
sem hún var boðin. Það kostaði hann nefnilega ekki svo fáa svitadropa og
jafnvel andvökur, að læra að sitja og standa, matast og tala, eins og við
átti í þessu húsi, og láta það líta svo út, sem hann hefði aldrei verið öðrum
aðferðum vanur. Þó vandist hann þessu fljótt og var það ekki sízt að þakka
Áslaugu, dóttur heildsalans, sem tók að sér uppeldi hans strax og hann
kom. Hún sagði honum hispurslaust til syndanna, leiðrétti og leiðbeindi
honum á allan hátt svo vingjarnlega, að honum lá aldrei við að fyrtast við