Morgunn - 01.12.1982, Blaðsíða 75

Úr erindi uin .sö^ti sálarrannsókna
Á þessu ári sem nú er að líða voru 100 ár liðin frá
stofnun Breska Sálarrannsóknafélagsins, en það varð á
sínum tíma eins konar móðurskip svipaðra félaga víðs veg-
ar um lönd. 1 rauninni voru tvö ólík félög stofnuð í Englandi
um þetta leyti — um sama málefni: dulræn fyrirbæri.
Annað var vísindalegt, en hitt var félag andahyggjumanna,
sem þá þegar voru sannfærðir um, að miðlar miðluðu
fréttum úr öðrum heimi. Vísindafélagið tók sér hlutlausa
stöðu og vildi efla rannsóknir á dulrænum fyrirbærum án
þess að mynda sér skoðun á vafaatriðum fyrr en að athug-
uðu máli.
En bæði þessi félög voru stofnuð á miklum efnishyggju-
tímum. Mikið djúp var staðfest milli vísinda og trúar, milli
þorra vísindamanna og kirkjunnar manna. Um það leyti
og enn næstu áratugina, komust vísindin á snoðir um
margan nýjan sannleik um þann heim, sem við fæðumst
í og hrærumst — og harla margt af því, sem áður hafði
verið haldið á loft, reyndist í’angt og lítilvægt i leit að lífs-
gátunni.
Vélhyggja og blind trú á árangur vísindanna í framtíð-
inni olli því, að menn ypptu þá öxlum við gömlum kenn-
ingum um andlega reynsiu mannanna — þær voru allar
á einu bretti dæmdar firrur og fánýti. Á hinn bóginn voru
svo hinir, sem héldu fast i forna trú og vörðu garðinn gegn
árásum efnishyggjumanna, — og vildu hvergi hopa, hvað
sem liði opinberunum vísindanna.
12