Morgunn - 01.12.1990, Side 67

MORGUNN
Spíritismi og dultrúarhreyfingar á fslandi
Svedenborg var mikill upplýsingamaður. Vísindahyggjan
er kornin af vísindatrúnni, „pósitívismanum/' er fékk mikið
fylgi með upplýsingabyltingunni er hófst í Frakklandi á 17.
og 18. öld. Menn flokka hann frekar þannig en í einhverjar
kirkjudeildir.
6. fsp.: Eru dulrænir hæfileikar ekki sérgáfa sem fólkfæðist
með? Geta þeir nokkurn tíma orðið vísindalegir? Þarf ekki
bara að þroska þá betur með fólki?
Sv. Ö.G.: Það er augljóst að vísindin svara ekki öllum
spurningum um manninn. Þau geta það ekki. Reynsla ein-
staklingsins hlýtur alltaf að hafa mest gildi fyrir viðkomandi
einstakling og hvort um er að ræða dulvitund sem kölluð
er. Er þetta nokkuð dulrænn hæfileiki. Sumir segja að allir
hafi þennan möguleika að skynja utan skilningarvitanna.
Niðurstaðan er sú að vísindalegar rannsóknir eru bara ein
af aðferðunum við að kanna það óþekkta. Það kemur betur
og betur í ljós að vísindalegar rannsóknir svara ekki öllum
spurningum. T.d. hvað er vitund? Þetta er frekar heimspeki-
leg spurning. Eg veit ekki til að vísindin hafi komist nálægt
því að segja hvað vitund er. Það má telja upp margar stað-
reyndir um manninn, um líkama hans, líffæri og starfsemi
þeirra, en það segir okkur lítið um okkur sjálf. Ekkert urn
tilfinningar eða hugarstarfsemi eða dýpri jóætti, algerlega
ómeðvitað hjá flestum. Hver og einn þarf að leita sannleik-
ans.
7. fsp.: Eru svipaðar hreyfingar í Svíþjóð og hér?
Sv. P.P.: Svona hreyfingar eru til í Svíþjóð en þær eru rnikið
lokaðri. Þar eru þessi hlutir meira feimnismál. Ef minnst er
á slíkt í umræðu manna á meðal þagna allir og fara að horfa
undarlega. Hér aftur á móti verða allir áhugasamir fyrir
þessu. Svíar opnast ekki um svona hluti fyrr en eftir eitt til
tvö staup á barnum, og í einkasamræðum. Þeir hafa ekki
fengið eins miklar upplýsingar um hvernig spíritisminn er.
Einn fundarmanna skaut hér inn að hann teldi fólkí Norð-
ur-Svíþjóð opnara fyrir þessu og jafnvel hjá Sömum og
Löppum færi fólk upplýstara um þessa hluti. Ekki taldi hann
sig þó hafa getað fundið skýringu á hvers vegna svo væri
65